I bob. Darslik va o’quv adabiyotlarida anorganik birikmalar eng muhim siniflarining yoritilishi 5



Download 0,61 Mb.
bet5/32
Sana29.04.2022
Hajmi0,61 Mb.
#590793
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32
Bog'liq
anorganik asosiy sinflari

1.3.Kislotalar


Dissotsilanganda kationlar sifatida faqat vodorod kationlari hosil bo’ladigan elektrolitlar kislotalar deyiladi.
Kislotalarning dissotsilanish tenglamalariga doir o’sha o’rnida keltirilgan misollarni ionlarning gidratlanishini hisobga olgan holda ancha aniq yozish mumkin: HCl(gaz)=H+(suvda)+Cl(suvda)
CH3COOH (suvda)=H+(suvda) +CH3COO(suvda)
Ko’rinib turibdiki, kislotalar suvda vodorod ionlari bilan kislota qoldig’i ionlariga – anionlarga dissotsilanadi. Kislotalar vodorod ionlaridan boshqa hech qanday kationlar hosil qilmaydi. Kislotalarning dissotsilanishi: qutubli molekulalar atrofida qutbli molekular ionli molekulalar, ionli molekulalari esa gidratlangan ionlarga aylanadi.
Kislota qoldig’ining (anionning) zariyadi kislotaning har bir molekulasi dissotsilanganda hosil qiladigan vodorod ionlarining soni bilan aniqlanadi. Xlorid va nitrat kislotalar faqat bir zaryadli kislota qoldiqlari hosil qiladi (Cl - , NO3- ); sulfat kislotaning (HSO4- ) va ikki zariyadli qoldiq (SO4 2- ) hosil qilishi mumkin; fosfat kislotaning molekulasi uchta kislota qoldig’i: bir zariyadli, ikki zariyadli va uch zariyadli qoldiqlari (H2PO4- , HPO42- , PO43- ) hosil qilishi mumkin[2,4,5].
Kislorodli va kislorodsiz kislotalar mavjud. Nomidan ko’rinib turibdiki, kislorodli kislotalar tarkibida kislorod atomi bo’ladi (masalan, H2SO4, HNO3, H3PO4), kislorodsiz kislotalarda esa kislorod bo’lmaydi (masalan, HCl, HBr, HJ, H2S).
Kislotalarning nomlanishi. Kislotalar nomi ular hosil qiladigan tuzlarning nomidan olinadi, masalan:
HClO4 – perxlorat kislota; H3AsO4 – arsenat kislota
H3PO4 – fosfat kislota; HNO3 – nitrat kislota
H2SiO3 – silikat kislota; H2SO4 – sulfat kislota
HCl – xlorid kislota; H2CO3 – karbonat kislota
Agar element bir xil oksidlanish darajasida bir necha xil kislotalar hosil qiladigan bo’lsa, u holda molekulasida kislorod atomlari kam bo’lgan kislota nomiga “meta” old qo’shimcha, kislorod atomlari soni eng ko’p bo’lganda esa “orto” old qo’shimcha qo’shiladi [2,3,21,28].
HBO2 – metaborat kislota; H2(SiO3)n – polimetasilikat kislota
H3BO3 – ortaborat kislota; H4SiO4 – ortasilikat kislota
Kislorodsiz kislotalarning nomi metallmas nomiga “id” qo’shimcha qo’shish yo’li bilan hosil qilnadi:
HF – ftorid kislota; HJ – yodid kislota
HCl – xlorid kislota; H2S – sulfid kislota
HBr – bromid kislota;

Download 0,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish