I -мавзу: “РАҚамли иқтисодиёт” фанига кириш

 
1.3-жадвал 
Дунёнинг турли ҳудудларида АКТ тарқалиши, %
3
 
Ҳудудлар 
Уй 
хўжаликлари-
нинг кенг поло-
сали интернет 
билан 
таъминла-ниши 
Аҳолининг 
мобил алоқа 
билан 
таъмин-
ланиши 
Уй 
хўжаликлари-
нинг шахсий 
компьютер 
билан 
таъминланиши 
Шимолия Америка 
85 
72 
93 
Ғарбий Европа
62 
83 
64 
Шарқий Европа 
32 
66 
25 
Лотин Америкаси 
29 
66 
21 
Тинч океан ҳавзаси 
17 
48 
14 
Африка 
11 
37 
8 
Таҳлилларга кўра, Ғарбий Европа давлатлари хам АКТдан фойдаланиш 
буйича анча юқори кўрсаткичларга эга. Шарқий Европа ва Лотин Америкаси 
давлатлари бу борада эришган кўрсаткичлар эса деярли бир хил даражада. 
Иқтисодий жиҳатдан ривожланмаган Африка давлатлари бу соҳада хам 
ривожланган давлатлардан бир неча баробар ортда қолган. 
Миллий иқтисодиётни ахборотлаштиришда уй хўжаликларининг ўрни 
хаммуҳим. Шахсий компьютерлар билан 100 уй хўжалигидан Россия 
Федерациясида 64 таси, Украинада 28 таси, Арманистонда 29 таси, 
Ўзбекистонда 25 таси, Озарбайжонда 9 таси, Қирғизистонда 5 таси 
таъминланган. 
3
www.itu.int-- Халкаро электроалоқа иттифокининг расмий сайти ва МcКinsey & Compаny аnаlysis 
компаниясининг маълумотлари асосида тайёрланган. 

---

АКТ ривожланиши ва ундан кенг фойдаланиш жаҳон тараққиётининг 
охирги йиллардаги глобал тенденцияларидан ҳисобланмоқда. Динамик 
равишда ривожланиб келаётган ҳозирги дунёда АКТ миллий иқтисодиётнинг 
локомотиви ролини уйнаб, мамлакатга инвестицияларни киритишга, янги иш 
уринларини яратишга, истиқболли технологияларни ишлаб чиқариш ва 
бошқарувга киритишга, охир-окибатда доимий иқтисодий ўсиш ва турмуш 
даражасини юксалтиришга кўмак бермоқда. Шу боисдан хам жамият 
хаётининг турли жабхаларига АКТни жорий қилиш ва ундан фойдаланиш 
даражаси давлат ижтимоий ва иқтисодий ривожланишнинг хал килувчи омили 
бўлмоқда. 
Республикамизда истикболдаги иқтисодий ўсишнинг асосий омиллари 
тарзида қуйидаги йўналишлар белгилаб олинган: 
 
миллий иқтисодиётни фаол таркибий қайта қуриш; 
 
хомашё экспорт килишдан юқори қўшимча қийматга эга булган 
маҳсулотлар экспортига босқичма-босқич ўтиш; 
 
иқтисодий эркинлаштиришни давом эттириш ва иқтисодиётда 
давлатнинг улушини камайтириб бориш; 
 
молиявий секторни янада ривожлантириш; 
 
"билимлар иқтисодиёти"ни шакллантириш учун инсон капиталига 
инвестицияларни ошириш; 
 
жамиятни кенг ахборотлаштиришни таъминлаш; 
 
инновацион институтларни ташкил қилиш; 
 
ҳудудларни комплекс ривожлантириш. 
Юқоридагилардан кўриниб турибдики, "билимлар иқтисодиёти"ни 
шакллантириш ва ахборотлаштириш жараёнларини кенг кўламда амалга 
ошириш иқтисодий ўсишимизнинг асосий омилларидан ҳисобланмоқда. 
АКТ соҳасида республикамизда фаолият кўрсатаётган корхоналар 
ҳисоблаш техникаларини ишлаб чиқариш (75 та корхона), ахборот ташувчи 
воситалар ишлаб чиқариш (2 та), дастурий воситаларни лойихалаштириш ва 
ишлаб чиқиш (371 та), ахборот-ҳисоблаш хизматлари (910 та), Интернет ва 
компьютер тармоқлари оркали хизмат кўрсатиш бўйича (2426 та) 
шуғулланишмоқда. 
Дунёнинг 246 мамлакатида рақамлаштириш бўйича олиб борилган кенг 
кўламли тадқиқотларга кўра, 2019 йил маълумотларига асосан турли 
мамлакатларда 
рақамли 
иқтисодиётнинг 
ривожланиш 
кўрсаткичлари 
тенденцияси турлича (1.4- жадвал).