Huquqshunoslik

II b o b KONSTITUTSIYAVIY HUQUQ

Konstitutsiyaviy huquq fanining predmeti, vazifasi

Konstitutsiyaviy huquq — ijtimoiy tuzum va davlat or- ganlari tizimini, shaxsning mavqeyini, davlat hokimiyatini amalga oshirishda yuzaga keladigan ijtimoiy munosa- batlarni boshqarib turuvchi huquqiy me’yorlar majmuini o‘z ichiga oladi. Konstitutsiyaviy huquq birinchi navbatda ijtimoiy tuzum asoslarini mustahkamlaydi. Ma’lumki, har bir davlatning negizi uning ijtimoiy tuzumi bilan bog‘liq. Shuning uchun davlatning Asosiy Qonuni eng avvalo ijti- moiy tuzumni tartibga solish maqsadini ko‘zlaydi. Ijtimoiy tuzum xususiyati — oliy hokimiyat kimga qarashli ekanli- gi, kim uni amalga oshirishi, mulkchilik shakllari, turlari- ni, ijtimoiy guruhlar o‘rtasidagi munosabatlar qanday shakllanishini o‘z ichiga oladi.

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida ham yuqorida ko‘rsatilgan masalalar o‘z ifodasini topgan. Respublikamiz Konstitutsiyaviy huquq me’yorlarida xalqning maqsadlari, fuqarolarning faoliyatlari huquqiy asoslangan. Konstitutsiyaviy huquq respublikadagi bar- cha huquqiy me’yorlarning yetakchi tarmog‘i hisoblana- di. Hamma huquqiy me’yorlar undan kelib chiqadi va unga bo‘ysunadi.

Yuridik fanning har bir sohasi jamiyatning, davlat- ning ma’lum bir tuzilishini o‘rgatishni maqsad qilib ol- gan bo‘lsa, Konstitutsiyaviy huquqning o‘rganish doirasi bundan kengroq. Bu fan ijtimoiy munosabatlarni tartib- ga solish jarayonida davlat suverenitetini, xalq hokimi- yatchiligini, Konstitutsiya va qonun ustunligini, respub- likamiz tashqi siyosatini, inson va fuqarolarning asosiy holatini, respublikaning ma’muriy-hududiy tuzilishini,

II b o b. Konstitutsiyaviy huquq ³⁷

davlat hokimiyatining tashkil etilishini, ularning vakolat- larini, faoliyat tartiblarini o‘z ichiga oladi.