Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish tizimini

---

HUQUQBUZARLIKLAR PROFILAKTIKASI VA JINOYATCHILIKKA QARSHI KURASHISH TIZIMINI

YANADA TAKOMILLASHTIRISH CHORA-TADBIRLARI TO‘G‘RISIDA

Mustaqillik yillarida respublikada huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi

kurashish borasida kompleks chora-tadbirlar amalga oshirilib, mamlakatda huquq-tartibotni

ta’minlashda ijobiy natijalarga hamda kriminogen vaziyatni sezilarli darajada yaxshilashga

erishildi

Shu bilan birga, huquqbuzarliklar profilaktikasini amalga oshiruvchi davlat organlarining ish

shakli va uslublari, eng avvalo axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan yetarli darajada

foydalanilmayotganligi sababli hozirgi kun talablariga to‘liq javob bermaydi

Davlat idoralari aksariyat hollarda huquqbuzarliklar profilaktikasini faqatgina huquqni

muhofaza qiluvchi organlarning vazifasi sifatida baholab, oqibatda ushbu faoliyatga lozim

darajada e’tibor qaratmayapti

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish borasidagi chora-

tadbirlarning aniq manzilga yo‘naltirilmaganligi va ularga kompleks yondashilmayotganligi,

shuningdek huquqbuzarliklarning tizimli ravishda sodir etilishiga doir sabab va shart-

sharoitlarni aniqlash va ularni bartaraf etish bo‘yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish

samaradorligi mavjud emasligi kutilayotgan natijalarni bermayapti

Vakolatli organlarning yetarli darajada tashabbus ko‘rsatmayotganligi, lozim darajadagi

idoralararo hamkorlikning mavjud emasligi, amalga oshirilayotgan chora-tadbirlarning

o‘zaro nomutanosibligi huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish

sohasidagi faoliyatni tubdan takomillashtirishni talab etadi

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha faoliyatni

muvofiqlashtirishning ta’sirchan tizimini yaratish, qonun buzilishlarining oldini olish va ularni

bartaraf etishning zamonaviy tashkiliy-huquqiy mexanizmlarini joriy etish maqsadida

1. Davlat organlarining, shu jumladan huquqni muhofaza qiluvchi, mahalliy davlat hokimiyati

organlarining huquqbuzarliklar profilaktikasi sohasidagi ishlari qoniqarsiz deb e’tirof etilsin

2. Huquqbuzarliklarning samarali profilaktikasini amalga oshirish davlat organlari, shu

jumladan huquqni muhofaza qiluvchi, mahalliy davlat hokimiyati organlari, boshqa davlat

tashkilotlari, shuningdek xo‘jalik boshqaruvi organlarining (keyingi o‘rinlarda — davlat

idoralari va tashkilotlari) ustuvor vazifasi etib belgilansin

Ushbu sohada quyidagilar davlat idoralari va tashkilotlari faoliyatining asosiy yo‘nalishlari

etib hisoblansin

fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ishonchli himoya qilish

kafolatlarini, shu jumladan aholi bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri va ochiq muloqotni yo‘lga qo‘yish,

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Xalq qabulxonalari faoliyatida faol ishtirok etish,

fuqarolar murojaatlari va muammolariga bepisand munosabatda bo‘lish va byurokratik

holatlarga yo‘l qo‘ymaslik orqali ta’minlash

huquqni qo‘llash amaliyoti va qonunchilikni takomillashtirish choralarini ishlab chiqish

hamda amalga oshirish orqali huquqbuzarliklarning, ayniqsa voyaga yetmaganlar va yoshlar

o‘rtasida oldini olish hamda ularga chek qo‘yish, shuningdek ularning sodir etilish sabablari

va shart-sharoitlarini aniqlash, tahlil qilish va bartaraf etish bo‘yicha chora-tadbirlarning

samaradorligini oshirish

idoralararo hamkorlikni yanada rivojlantirish, zamonaviy axborot-kommunikatsiya

texnologiyalarini, shu jumladan videokuzatuv, elektron hisobga olish va o‘zaro axborot

almashish, idoralararo ma’lumotlar bazalari tizimlarini profilaktik ishlarga keng joriy etish

jamoatchilik nazoratini kuchaytirish, ijtimoiy va davlat-xususiy sherikchiligini rivojlantirish,

fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari

bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri hamkorlikni yo‘lga qo‘yish

amalga oshirilayotgan profilaktika chora-tadbirlarining mazmun-mohiyati va ahamiyatini,

qonuniylik ahvoli hamda jinoyatchilik darajasi haqidagi ma’lumotlarni aholiga yetkazish

masalalarida ommaviy axborot vositalari bilan faol hamkorlik qilish, Internet butunjahon

axborot tarmog‘i imkoniyatlaridan keng foydalanish, sodir etilgan huquqbuzarliklar va ularni

bartaraf etish jarayoni to‘g‘risida keng jamoatchilikni tezkor xabardor qilish

---

huquqbuzarliklar profilaktikasi samaradorligini, shu jumladan huquqbuzarliklar dinamikasi,

ularni sodir etish takroriyligi, ijtimoiy fikr, profilaktik ishlar natijasidan fuqarolarning

qoniqish hosil qilishi va aholi bilan hamkorlik darajasini inobatga oladigan baholashning

aniq mezonlarini joriy etish

huquqbuzarliklar profilaktikasi bo‘yicha idoralararo dasturlarni ishlab chiqish va amalga

oshirishda manzillilik, sohaviy ixtisoslashuv, hududiy va boshqa o‘ziga xos xususiyatlar

inobatga olinishini ta’minlash

ijtimoiy muammolarni hal etish, birinchi navbatda aholi bandligini ta’minlash, ayollar va

yoshlarni ijtimoiy-foydali faoliyatga jalb etishni faollashtirish, voyaga yetmaganlarning bo‘sh

vaqtini mazmunli tashkil etish bo‘yicha chora-tadbirlarning samaradorligini oshirish

huquqbuzarliklar profilaktikasi muammolari bo‘yicha kompleks ilmiy va amaliy tadqiqotlar

o‘tkazish, profilaktik ishlarni olib borishning zamonaviy uslubiyotini joriy etish

huquqbuzarliklardan jabrlanuvchilar va g‘ayriijtimoiy xulq-atvorli, huquqbuzarliklar sodir

etishga moyil bo‘lgan yoki sodir etgan shaxslarga huquqiy, ijtimoiy, psixologik, tibbiy,

pedagogik va boshqa yordam ko‘rsatish bo‘yicha chora-tadbirlar tizimini rivojlantirish

huquqbuzarliklar profilaktikasiga fuqarolar va jamoat tashkilotlarini, shu jumladan ularni

moddiy va boshqacha tarzda rag‘batlantirish orqali jalb etish mexanizmlarini

takomillashtirish

3. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi, Ichki ishlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmati

va Adliya vazirligining quyidagi takliflari qabul qilinsin

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha respublika

idoralararo komissiyasini tashkil etish

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha

komissiya, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar,

tumanlar (shaharlar) hokimliklari huzuridagi voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha

komissiyalarni tegishincha Voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha respublika idoralararo

komissiyasi hamda voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha hududiy idoralararo komissiyalar

etib qayta tashkil etish

O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va

Toshkent shahar prokuraturalari huzurida prokuratura, ichki ishlar va O‘zbekiston

Respublikasi Milliy xavfsizlik xizmatining tajribali xodimlaridan iborat doimiy faoliyat

yurituvchi idoralararo tezkor-tergov guruhlarini tashkil etish

4. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi quyidagi komissiyalar bo‘yicha yagona

muvofiqlashtiruvchi organ etib belgilansin

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha respublika

idoralararo komissiyasi

Voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasi

Odam savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasi

Keyingi tahrirga qarang

Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasi

5. Haftaning har payshanba kuni “Huquqbuzarliklar profilaktikasi kuni” etib belgilansin va

ushbu kunda quyidagi tadbirlarni amalga oshirishga alohida e’tibor qaratilsin

huquqbuzarliklarga murosasizlik madaniyatini shakllantirish, huquqiy nigilizmga barham

berish va fuqarolarning qonunga itoatkorlik xulq-atvorini ommalashtirishga qaratilgan, shu

jumladan ichki ishlar organlari tayanch punktlari, huquqni muhofaza qiluvchi va boshqa

davlat idoralari va tashkilotlarida “ochiq eshiklar kuni”ni tashkil etish orqali tizimli chora-

tadbirlarni amalga oshirish

qonuniylik ahvolini va huquqbuzarliklar profilaktikasi bo‘yicha chora-tadbirlarning

samaradorligini atroflicha muhokama qilish uchun joylarda, birinchi navbatda kriminogen

vaziyat nomaqbul bo‘lgan hududlarda fuqarolarning sayyor qabullarini hamda davlat

idoralari va tashkilotlari vakillarining aholi bilan uchrashuvlarini tashkil etish

ijtimoiy ahamiyati muhim bo‘lgan sud muhokamalari bo‘yicha sayyor sud majlislarini

o‘tkazish

---

aholi turmushining ijtimoiy-iqtisodiy sharoitlarini o‘rganish, huquqbuzarlik sodir etishga

ko‘maklashuvchi shart-sharoitlarni aniqlash va bartaraf etish maqsadida uyma-uy yurishlarni

tashkil etish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha ko‘rilayotgan

chora-tadbirlar haqida davlat idoralari va tashkilotlari rahbarlarining hisobotlarini eshitish

maxsus teleko‘rsatuv va radioeshittirishlarda davlat idoralari va tashkilotlari vakillari,

jamoatchilik ishtirokida joylarda jinoyatchilik ahvoli, huquqbuzarliklar sodir etilishining sabab

va shart-sharoitlari, jinoyatlarni fosh etish va aybdor shaxslarni javobgarlikka tortish bo‘yicha

ishlarning natijalarini muhokama qilish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish masalalari bo‘yicha

ommaviy axborot vositalarida, shu jumladan Internet butunjahon axborot tarmog‘ida

maqolalar, sharhlar va boshqa materiallar chop etilishini tashkil etish

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha respublika

idoralararo komissiyasi ikki hafta muddatda mas’ul ijrochilarni aniq belgilagan holda,

mazkur qaror talablariga muvofiq aniq tadbirlarni amalga oshirishni nazarda tutuvchi

huquqbuzarliklar profilaktikasi kunlarini o‘tkazish bo‘yicha namunaviy dasturni tasdiqlasin

6. Quyidagilar

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha respublika

idoralararo komissiyasi to‘g‘risidagi Nizom va uning tarkibi 1 va 2-ilovalarga muvofiq

Voyaga yetmaganlar ishlari bo‘yicha idoralararo komissiyalar to‘g‘risidagi Nizom va Voyaga

yetmaganlar ishlari bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasining tarkibi 3 va 4-ilovalarga

muvofiq

Odam savdosiga qarshi kurashish bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasi to‘g‘risidagi

Nizom va uning tarkibi 5 va 6-ilovalarga muvofiq

Keyingi tahrirga qarang

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha 2017 — 2018-

yillarga mo‘ljallangan dastur 7-ilovaga* muvofiq

* 7-ilova berilmaydi

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha ishlarni

muvofiqlashtirish sxemasi 8-ilovaga muvofiq

“Huquqbuzarliklar profilaktikasi kuni” doirasida tadbirlarni tashkil etish sxemasi 9-ilovaga

muvofiq tasdiqlansin

7. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tuzilmasida Umumiy shtat birligi doirasida 21

shtat birligidan iborat bo‘lgan Qonuniylik va huquq-tartibotni ta’minlash muammolarini tahlil

qilish boshqarmasi (keyingi o‘rinlarda — Boshqarma) tashkil etilsin

7-bandning birinchi xatboshisiga O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 15-

fevraldagi PF-5343-sonli qaroriga asosan o‘zgartirish kiritilgan. Rus tili matniga qarang

Keyingi tahrirga qarang

Boshqarmaning asosiy vazifalari etib quyidagilar belgilansin

huquqbuzarliklar sodir etilish sabab va shart-sharoitlarning, qonuniylik va huquq-tartibotni

ta’minlashga ta’sir etuvchi omillarning, ayniqsa huquqbuzarliklarning salbiy dinamikasi

kuzatilgan sohalarda tizimli tahlilini tashkil etish

O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining boshqa tarkibiy bo‘linmalari, manfaatdor

vazirlik va idoralar bilan birgalikda huquqbuzarliklarning sodir etilishiga olib kelayotgan

sabab va shart-sharoitlarni barham toptirishga qaratilgan ta’sirchan chora-tadbirlarni ishlab

chiqish

qonunchilik hamda huquqni qo‘llash amaliyotini yanada takomillashtirish, qonun hujjatlari

buzilishiga, shuningdek huquqiy normalarni o‘zboshimchalik bilan, subyektiv, tanlov asosida

talqin qilish faktlariga yo‘l qo‘ymaslik va ularni bartaraf etish, davlat idoralari va tashkilotlari

faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha takliflar tayyorlash

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish borasida amalga

oshirilayotgan chora-tadbirlarning samaradorligi va natijadorligini tanqidiy tahlil qilish

qonuniylik va huquq-tartibotni ta’minlash, huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka

---

qarshi kurashishning zamonaviy usul va shakllarini tatbiq etish borasida takliflar tayyorlash

qonuniylik va huquq-tartibotni ta’minlash bo‘yicha dolzarb masalalar yuzasidan seminarlar,

“davra suhbatlari”, konferensiyalar, simpoziumlar va boshqa tadbirlarni tashkil etish hamda

o‘tkazish

qonuniylik va huquq-tartibotni ta’minlash sohasida ilg‘or xorijiy tajribani o‘rganish, uni

O‘zbekiston Respublikasida joriy etish bo‘yicha takliflar tayyorlash

8. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuroriga Boshqarmaga noyuridik mutaxassislikdagi

(iqtisodchilar, moliyachilar, sotsiologlar va boshqalar) zarur bilim va tajribaga ega yuqori

malakali kadrlarni ishga qabul qilish huquqi berilsin

Oldingi tahrirga qarang

Boshqarma xodimlariga lavozim maoshining 50 foizi miqdorida qo‘shimcha ustama haq

belgilansin. Bunda, mazkur ustama haq qonun hujjatlarida belgilangan rag‘batlantiruvchi

qo‘shimcha va ustama haqlarni hisoblab chiqishda Boshqarma xodimlarining lavozim

maoshi tarkibiga qo‘shiladi

(8-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 11-iyuldagi

PF-5475-sonli Farmoni tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 11.07.2018-y.,

06/18/5475/1489-son

Keyingi tahrirga qarang

9. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi, Ichki ishlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmati

Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi hamda Moliya vazirligi

bilan birgalikda ikki oy muddatda Vazirlar Mahkamasiga huquqbuzarliklar profilaktikasi va

jinoyatchilikka qarshi kurashish sohasiga vakolatli organlar va boshqa tashkilotlar o‘rtasida

ma’lumotlar va materiallarning samarali almashinuvini ta’minlaydigan yagona axborot

tizimini bosqichma-bosqich joriy etish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturini tasdiqlashni nazarda

tutadigan Hukumat qarori loyihasini kiritsin

10. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi ikki hafta muddatda O‘zbekiston Respublikasi

Davlat budjeti mablag‘lari hisobidan mazkur qarorning 8-bandida nazarda tutilgan

xarajatlarni qoplagan holda, O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasining xarajatlar

smetasi va shtat jadvallariga o‘zgartirishlar kiritsin

11. O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi Ichki ishlar vazirligi va Adliya vazirligi,

boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda ushbu qarordan

kelib chiqadigan tegishli normativ-huquqiy hujjatlar loyihalarini belgilangan tartibda kiritsin

12. Ushbu qarorning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A.N.

Aripov, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Davlat maslahatchisi O.B. Murodov va

O‘zbekiston Respublikasi Bosh prokurori I.B. Abdullayev zimmasiga yuklansin

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. MIRZIYOYE

Toshkent sh.

2017-yil 14-mart

PQ-2833-so

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 14-martdagi PQ-2833-sonli qarorig

1-ILOV

Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha respublika

idoralararo komissiyasi to‘g‘risidag

NIZO

1-bob. Umumiy qoidala

1. Huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha Respublika

idoralararo komissiyasi (keyingi o‘rinlarda — Komissiya) huquqbuzarliklar profilaktikasi va

jinoyatchilikka qarshi kurashishni bevosita amalga oshiruvchi organlar va muassasalar

(keyingi o‘rinlarda — vakolatli organlar va muassasalar) faoliyatini muvofiqlashtiruvchi organ

hisoblanadi

2. Komissiya tomonidan qabul qilinadigan qarorlar barcha vazirliklar, idoralar, jamoat

birlashmalari va boshqa nodavlat notijorat tashkilotlari tomonidan ijro etilishi majburiydir

3. Komissiya o‘z faoliyatida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlariga,

---

O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlariga, O‘zbekiston Respublikasi

Prezidenti farmonlari, qarorlari va farmoyishlariga, ushbu Nizom hamda boshqa qonun

hujjatlariga amal qiladi

4. Komissiya o‘z faoliyatini davlat organlari, boshqa tashkilotlar hamda Qoraqalpog‘iston

Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahrida, tumanlar (shaharlar)da huquqbuzarliklar

profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha hududiy komissiyalar (keyingi

o‘rinlarda — hududiy komissiyalar) bilan o‘zaro hamkorlikda amalga oshiradi

2-bob. Komissiyaning asosiy vazifalar

5. Komissiyaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat

qonuniylik va huquq-tartibotni, fuqarolarning huquq va erkinliklarini, yuridik shaxslar,

jamiyat va davlatning qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini huquqbuzarliklardan

himoya qilishni ta’minlash

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish sohasida davlat dasturlari

va boshqa dasturlar ishlab chiqilishini hamda amalga oshirilishini, shuningdek ularning ijrosi

ustidan nazoratni tashkil etish

vakolatli organlar va muassasalarning faoliyatini ularning faoliyati samaradorligini, yaqindan

hamkorligi va ish uyg‘unligini ta’minlash maqsadida muvofiqlashtirish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish bo‘yicha ko‘rilayotgan

choralarni baholash, monitoring qilish va ularning samaradorligini oshirish

jinoyatlarni fosh etish, tergov qilish, ularning oldini olish va ularga barham berish amaliyotini

o‘rganish

jinoyatlar fosh etilishini hamda surishtiruv, tergov va sud organlaridan yashiringan

shaxslarning qidiruvini ta’minlash maqsadida tezkor-qidiruv va profilaktika tadbirlarining

samaradorligini oshirish

tizimli kamchiliklarning sabab va shart-sharoitlarini aniqlash, tahlil qilish hamda ularni

huquqni qo‘llash amaliyoti va qonun hujjatlarini takomillashtirish yo‘li bilan bartaraf etish

vakolatli organlar va muassasalarning huquqbuzarliklarning oldini olish va ularga barham

berishdagi o‘zaro hamkorligini yaxshilash, shuningdek huquqbuzarliklarni sodir etish

sabablari va ularga imkon berayotgan shart-sharoitlarni aniqlash yuzasidan chora-

tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish borasidagi ma’lumotlarni

to‘plash, saqlash, qayta ishlash, tahlil qilish hamda tegishli organlar va muassasalar faoliyati

samaradorligini oshirish maqsadida ulardan foydalanish

hududiy komissiyalarning faoliyatini muvofiqlashtirish

3-bob. Komissiyaning huquq va majburiyatlar

6. Komissiya quyidagi huquqlarga ega

vakolatli organlar va muassasalarning faoliyati samaradorligini oshirishga qaratilgan

qarorlar qabul qilish

Komissiya vakolatiga kiradigan masalalar bo‘yicha vakolatli organlar va muassasalar

rahbarlarining hisobotlarini eshitish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish masalalarida qonun

hujjatlari va Komissiya qarorlari bajarilmaganligi uchun tegishli davlat hokimiyati va

boshqaruvi organlari, boshqa tashkilotlarga ularning mansabdor shaxslarini javobgarlikka

tortish haqida takliflar kiritish

Komissiya vakolatiga kiradigan masalalar bo‘yicha davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari,

jamoat birlashmalari va boshqa tashkilotlardan belgilangan tartibda ma’lumotlarni so‘rash

va olish

Komissiya a’zosi hisoblanmaydigan davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari, jamoat

birlashmalari va boshqa tashkilotlarning mansabdor shaxslarini Komissiya yig‘ilishlariga

taklif etish

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish ishlari ahvolini o‘rganish

uchun ishchi komissiyalar va (yoki) ekspert guruhlari tashkil etish, shuningdek ushbu

komissiya va guruhlar ishiga mutaxassislarni jalb qilish

---

jamiyatda qonun ustuvorligini ta’minlash, qonuniylikni mustahkamlash va huquqiy

madaniyatni yuksaltirish, shuningdek huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka

qarshi kurashishda faol ishtirok etgan shaxslarni rag‘batlantirish tashabbusi bilan chiqish

Komissiya qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin

7. Komissiya quyidagilarga majbur

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti va Hukumatining huquqbuzarliklar profilaktikasi va

jinoyatchilikka qarshi kurashish samaradorligini oshirishga qaratilgan tadbirlarni tashkil

etish bo‘yicha qarorlarini ijro etish

Komissiya tomonidan qabul qilingan qarorlarning o‘z vaqtida ijro etilishi yuzasidan nazorat

va monitoringni amalga oshirish

Komissiya zimmasida qonun hujjatlariga muvofiq boshqa majburiyatlar ham bo‘lishi mumkin

4-bob. Komissiya ishini tashkil etis

8. Komissiyaning shaxsiy tarkibi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tasdiqlanadi

9. Hududiy komissiyalar rais (ichki ishlar organi rahbari), rais o‘rinbosari va a’zolardan iborat

tarkibda tuziladi. Hududiy komissiyalar tarkibiga, qoida tariqasida, huquqni muhofaza

qiluvchi organlar, shuningdek mehnat, ta’limni davlat tomonidan boshqarish, davlat sog‘liqni

saqlash tizimini boshqarish, tabiatni muhofaza qilish organlari va boshqa davlat boshqaruvi

organlari rahbarlari kiritiladi

10. Komissiya o‘z faoliyatini doimiy asosda amalga oshiradi va majlislarini zaruratga qarab,

ammo chorakda kamida bir marta o‘tkazadi

11. Komissiya rais tomonidan boshqarilib, u

Komissiya faoliyatiga rahbarlik qiladi

Komissiya yig‘ilishlarini chaqiradi va ularga raislik qiladi

Komissiya yig‘ilishlari kun tartibini tasdiqlaydi

Komissiya ish rejalarini tasdiqlaydi

12. Komissiya ishchi organi funksiyasini O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi

bajaradi

13. Ishchi organ

Komissiya ish rejalarini ishlab chiqadi, ularning ijrosi ustidan nazoratni amalga oshiradi,

shuningdek tasdiqlangan rejaga muvofiq Komissiyaning joriy faoliyatini tashkil etadi

Komissiya yig‘ilishlari kun tartibiga kiritiladigan masalalar bo‘yicha materiallarning

tayyorlanishini tashkil qiladi

Komissiya vakolat doirasiga kiruvchi masalalar yuzasidan qarorlar va boshqa hujjatlar

loyihalarini tayyorlaydi

Komissiya qarorlarining ijrosi ustidan nazorat va monitoringni tashkil qiladi

kelib tushayotgan xat va hujjatlarni ko‘rib chiqilishini tashkil qiladi, yozishmalarni va

Komissiya vakolatiga kiradigan masalalar bo‘yicha qarorlar tayyorlashni amalga oshiradi

ommaviy axborot vositalari bilan o‘zaro hamkorlik qiladi

Komissiya faoliyatini tashkiliy-texnik ta’minlashni amalga oshiradi

Ishchi organ qonun hujjatlariga muvofiq boshqa funksiyalarni ham amalga oshirishi mumkin

14. Vakolatli organlar va muassasalar o‘z vakolatlari doirasida Komissiyaga har chorakda

jinoyatchilik va huquqbuzarliklar ahvoli to‘g‘risidagi hisobotlarni

huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi kurashish to‘g‘risidagi hisobotlarni

jinoyatlar va huquqbuzarliklarning sodir etilish sabablari va shart-sharoitlarini bartaraf etish

bo‘yicha takliflarni taqdim etishadi

15. Komissiya qarorlari Komissiya a’zolarining oddiy ko‘pchilik ovozi bilan qabul qilinadi.

Ovozlar teng bo‘lgan taqdirda Komissiya raisining ovozi hal qiluvchi hisoblanadi

Komissiya qarorlari yig‘ilishda ishtirok etgan Komissiya a’zolari tomonidan imzolanadigan va

Komissiya raisi tomonidan tasdiqlanadigan bayonnoma bilan rasmiylashtiriladi.

Bayonnomani imzolashda Komissiya a’zolari o‘zlarining alohida fikrlarini yozma ravishda

bildirish huquqiga egadir

16. Komissiya qarorlari tegishli vakolatli organlar va muassasalarga, shuningdek manfaatdor

davlat hokimiyati va boshqaruvi organlariga, boshqa tashkilotlarga yuboriladi. Ularning

---

rahbarlari Komissiya qarorlarining o‘z vaqtida va to‘liq ijro etilishi uchun javobgardir

Komissiya qarorlarini sifatli bajarish maqsadida vakolatli organlar va muassasalar rahbarlari

tomonidan ularning ijro etilishi yuzasidan monitoring va nazorat tashkil etiladi

17. Komissiya ish rejalari uning a’zolaridan kelib tushgan takliflar asosida har yarim yilga

tuziladi, Komissiya yig‘ilishida ko‘rib chiqiladi va Komissiya raisi tomonidan tasdiqlanadi

5-bob. Sud organlari bilan hamkorli

18. Komissiyaning sudlar bilan hamkorligi sud hokimiyatining mustaqilligi prinsipiga rioya

qilgan holda O‘zbekiston Respublikasining “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonuni, boshqa qonun

hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladi

Sudlar bilan hamkorlik quyidagi asosiy shakllarda amalga oshiriladi

axborot almashinuvi hamda huquqbuzarliklar profilaktikasi va jinoyatchilikka qarshi

kurashish borasidagi chora-tadbirlarni ishlab chiqishda sud-tergov statistika ma’lumotlari,

sud amaliyoti materiallaridan foydalanish

qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotining takomillashtirilishini ta’minlash maqsadida

normativ-huquqiy va boshqa hujjatlar loyihalarini hamkorlikda ishlab chiqish

qonunda belgilangan tartibda O‘zbekiston Respublikasi Oliy sudi Plenumining qonunchilikni

qo‘llash masalalari bo‘yicha tushuntirishlar berish to‘g‘risidagi qarorlarini tayyorlashda

ishtirok etish

hamkorlikda seminar, “davra suhbati” va konferensiyalar o‘tkazish, vakolatli organlar va

muassasalar xodimlarining malakasini oshirish ishida ishtirok etish

tegishli vakolatli organlar va muassasalarga, shuningdek manfaatdor davlat hokimiyati va

boshqaruvi organlariga, boshqa tashkilotlarga hamkorlikdagi axborot xatlari, ko‘rsatmalar,

ma’lumotnoma va sharhlarni yuborish

19. Komissiya yig‘ilishlarida tegishli sudlarning raislari ishtirok etishlari muhlar o‘rtasida

jinoyatchilik va huquqbuzarliklar sodir etilishining asosiy sabablaridan biri oiladagi

nosog‘lom muhitdir, – deydi viloyat IIB matbuot guruhi rahbari, podpolkovnik Umidjon

Soliyev. – Shuning uchun har bir ota-ona farzand tarbiyasiga alohida mas’uliyat bilan

yondashishi lozim. O‘smirlik davrida yengil-elpi, emin-erkin hayotga o‘rgangan bolada

asosan bezorilik va firibgarlik bilan bog‘liq xatti-harakatlar ko‘p uchraydi. Bu

o‘zboshimchalikning oldi vaqtida olinmas ekan, ulg‘ayganida ular katta "ish"larga ham qo‘l

urishi turgan gap. 

 

Mutaxassislar ota-onaning farzand axloqidagi salbiy o‘zgarishlar, uning fe’l-atvori, ta’lim-

tarbiyasiga e’tiborsiz bo‘lishi bola kelajagi uchun jiddiy xavf tug‘diruvchi asosiy omil ekanini

ta’kidlaydi. Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, jinoyatga qo‘l urayotgan bolalar, asosan, notinch va

nosog‘lom oilalarda voyaga yetmoqda. Oiladagi bunday muhitga moslashgan yoki moddiy

ta’minotga muhtoj bola boshqalar bilan ko‘p janjallashadi, o‘g‘rilik, bezorilik kabi jinoyatlarga

qo‘l uradi.