Hujayra nazariyasi, uning shakllari va evolyusiyasi

Hujayra о’z-о’zidan kо’payish xususiyatiga ega bо’lgan membranalar tizimidan iborat elementar biologik birlikdir. Hujayra tiriklikka xos bо’lgan asosiy xususiyatlarga – о’z-о’zini yangilash, о’z-о’zini hosil qilish hamda о’zini о’zi boshqarishga qodir. Evolyutsiya tizimining qaysi pog’onasidan joy olishidan qat`i nazar barcha organizmlarning hujayrasi deyarli о’xshash bо’lib, umumiy kо’rinishga egadir. Mavjud tiriklik shakllarini kuzatish hujayraning organik olam evolyutsiyasi yо’sinida rivojlanib borishini kо’rsatadi. Ma`lumki, organik olamni hujayrasiz va hujayraviy shakllarning yetuk xili – prokariotlar evolyutsiyasining natijasi bо’lgan eukariot hujayralar alohida organizm darajasida yashash shakliga ya’ni, sodda hayvonlar kо’rinishida mavjuddir.