Hududiy boshqarmasi termiz shahar kasb-hunar maktabi shaxsiy kompyuter va ofis qurilmalariga texnik xizmat ko

25-Mavzu: Qattiq disk va SD / CD / DVD DROM disklari. Video adapter va monitor, ovoz kartasi va dinamik tizimlari, yordamchi komponentlar.
Reja:

1. 
   CD ROM va DVD diskovodi.
   
2. 
   CD ROM va DVD diskovodini o‘rnatish
   
3. 
   Tokni disk yurituvchiga ulash uchun konnektorlar
   

CD-ROM(Compact Disk Read Onle Memory) disk yurituvchini o‘rnatish jarayoni vinchesterni o‘rnatish jarayoniga o‘xshash. Avval jamperlarning to‘g‘ri o‘rnatilgani tekshiriladi. (Slave\Master installyatsiyaning turiga bog‘liq ravishda, agar disk yurituvchi qattiq disk bilan bir shleyfga o‘rnatilsa, unda disk yurituvchi slave bo‘lishi kerak). 1-rasmda CD ROM diskovodi.

1-rasm.
IDE Interfeysli disk yurituvchilar uchun quyidagi konfiguratsiyalar tavsiya qilinadi:
- birlamchi IDE: (bir qavatli) Master Primary IDE kabi qattiq disk;
- ikkilamchi IDE: (bir qavatli) Master sifatdagi CD/DVD disk yurituvchi.
Agar shaxsiy kompyuter egasiga IDE tarkibiy qismlarining hammasidan foydalanish talab qilinsa, disk yurituvchilarni quyidagi tarzda ulash kerak:
- birlamchi IDE: (ikki qavatli) Master kabi 1-qattiq disk;
- birlamchi IDE: (ikki qavatli) Slave kabi 2-qattiq disk;
- ikkilamchi IDE: (ikki qavatli) Master kabi 1-CD/DVD disk yurituvchi;
- ikkilamchi IDE: (ikki qavatli) Slave kabi 2-CD/DVD disk yurituvchi.

2.CD ROM diskovodini o‘rnatish

Tizimni installyatsiya qilishda oldingi plastik panel ostidagi metallga qarang. Aslida metalldan yasalgan korpus plastik panellar ostiga yashirilgan. Butun oldingi bo‘limi yoki eng kam deganda uning disk yurituvchi(diskovod) o‘rnatiladigan qismi katta metall parchasidan ishlanadi. Keyin unda teshiklar ochiladi. Bir necha yillar davomida korpuslar uchun me’yorlar metall turini belgilab kelmoqda, chunki faqat metallgina elektromagnit nurlanishini kamaytirishi mumkin.


2-rasm.

A maliyotda ikkita variant bor. Agar metall yopqich (zaglushka)lar oldindan siqib chiqazilgan bo‘lsa, ular metall qirquvchi qaychi bilan kesib olinadi yoki kuch bilan siqib chiqariladi. Agar kompyuterning korpusi yuqori sifatga ega bo‘lsa, bu metall panellarning istalgan paytda olib tashlash va boshqasiga almashtirish mumkin. Bu kabellarni kompyuter korpusiga zarar yetkazmay olib tashlash imkoni bor-yo‘qligini tekshirib ko‘rish lozim. Teshikni ochib, CD-ROM disk yurituvchini ichkariga joylashtirish, uni o‘z joyiga vint bilan mahkamlab qo‘yish mumkin(6.2-rasm).

Buning uchun yo‘li ingichka qilib kesilgan vintlar zarur. Bu ishda 4 ta vintdan foydalaniladi. Vintlarni haddan tashqari qattiq tortish kerak emas. Chunki ortiqcha kuch ishlatish korpusda kuchlanish hosil qilib, uning qiyshayishiga sabab bo‘lishi mumkin. Disk yurituvchining aylanish tezligi qancha yuqori bo‘lsa, ta’sir shuncha katta bo‘ladi. Shuning uchun vintlarni disk yurituvchi yaxshi mustahkamlanganiga ishonch hosil qilinguncha, ammo korpusni deformatsiyalamaydigan qilib burash kerak. CD-ROM disk yurituvchilarning harorat rejimi haqida, xuddi vinchesternikidek, ehtiyot bo‘lish kerak.
B a’zida mustahkamlash uchun maxsus yo‘naltiruvchi relslardan foydalaniladi. Ular disk yurituvchiga mahkamlanadi(3-rasm).

4-rasm. 5-rasm.

4 va 5-rasmlarda CD-ROM diskovodini tizim blokiga o‘rnatilayotgan vaqtdagi va o‘rnatilgandan so‘nggi holatlar ko‘rsatilgan. Uni o‘rnatgandan so‘ng elektr ta’minot blokidan keladigan kabel va qirqta tishli IDE kabeli bilan ulash kerak.
Kabellar doimo 1-ajratish joyining oyoqchasi ko‘rsatadigan tarzda, bo‘yalgan bo‘ladi. Disk yurituvchilarning ko‘pchiligi ham 1-oyoqcha uchun xuddi shunday identifikatsiya ko‘rinishiga ega bo‘ladi. Agar bo‘yoqli belgi bo‘lmasa, shuni yodda tutish kerakki, u tok manbaidan o‘chiriladigan (uziladigan) joyning yonida joylashgan. 6.6-rasmda tizimli blokning shleyflarsiz bo‘lgan vaqtdagi rasmi ko‘rsatilgan.
Qirq tishli IDE kabeli (80 simli) CD-ROM disk yurituvchiga ulanadi (6.7-rasm). Tasma kabel. Ko‘rsatkichlar tok yo‘nalishini ko‘rsatayapti. Pastda: qattiq disk uchun 80 tishli kabel. Tasma kabellarni ulash.

6-rasm. 7-rasm.