Elektr ta’minot blokining ishlash tamoyillari. Elektr ta’minot blokining vazifasi +12V, 12V, +5V, -5V doimiy tok “sof” kuchlanishini o‘tkazishi kerak.
Elektr ta’mirlash blok yoqilgandan so‘ng o‘zi beruvchi signalni nazorat qilib, kerakli sathda kuchlanish stabillashgandan so‘ng tizim platadagi power-good signalini yuboradi. Mikroprotsessor o‘zining registrlarini boshlang‘ich holatga qaytaradi, shundan so‘ng yuklanish boshlanadi.
Quvvat VATda o‘lchanadi. Elektr ta’minot bloki o‘zining quvvati bilan farqlanadi: qancha quvvat katta bo‘lsa, shuncha ko‘p tashqi qurilmalarini ta’minlab beradi.
Zamonaviy kompyuterlarga 300-400 vatt quvvatli elektr ta’minot bloklari qo‘yiladi.
Zamonaviy kompyuterlarda elektr ta’minot blokiga keluvchi ulanish joylar soni barcha qurilmalarga to‘g‘ri kelmaydigan hollar bo‘lishi mumkin. Energiya zaxirasi bo‘lsa, bir tomondan elektr ta’minot ulanish joyidan, ikkinchi tomondan ikki ulanish joyga ulanadigan kabel tarqatuvchidan foydalanish mumkin.
Eski shaxsiy kompyuterlarda elektr ta’minot blokini quvvati 65 vattdan oshardi. Bugungi kunda esa 400 Vt quvvatli kompyuterlar mavjud, kompyuterdagi eng ko‘p quvvatni monitor ishlatadi.
Oddiy 17-19 dyuymli monitor taxminan 100 Vtdan 150 Vt gacha, xuddi yangi lampochkadek elektr energiyasini ishlatadi, ammo, kuchlanish kompyuter korpusida joylashgan elektr ta’minot blokidan bormaydi, chunki monitorning o‘zini elektr ta’minot bloki bor.
Kompyuter ichida, o‘zining chastotasi va modeliga qarab protsessor 10dan 100Vtgacha quvvat sarflaydi. Odatdagi qattiq yoki CD-ROM toplovchilari ish quvvatida 10dan 25 Vt gacha, ichki modem, adapterlar va xotira moduli ham shuncha energiya ishlatadi. Shaxsiy kompyuterning standart komponentlarini quvvat ishlatishi 6.5-jadvalda berilgan.
Unga qo‘yilgan komponentalariga qarab zamonaviy kompyuter 200-300 Vt elektr quvvatini ishlatadi. Maxsus tezkor protsessor Mbayt xotirali, bir nechta diskli kompyuterlar 400 Vt quvvat ishlatadi. Zamonaviy shaxsiy kompyuterning ko‘pi APM yoki AKPI elektr ta’minot bilan keng boshqarish funktsiyasidan foydalanishadi. o‘zingizning kompyuteringizdagi energiyani ishlashini boshqaruvchi sozlashlar xakidagi ma’lumotni yoriknomadan oling. Energiyaning tejashning bir yoli bu ishlayotgan monitorni, ma’lum bir paytga ochirib qoyishni sozlash. U bir necha sekundga yoqiladi, va tushlikka chaqqanda, majlislarga ketganda u bir xaftada anchaga energiyani yangi kilovat- soatni tejaydi.
Impulsli elektr ta’minot manbaasi o‘ziga qancha energiya kerak bo‘lsa shuncha ishlatadi. Agar sizning shaxsiy kompyuteringizga faqat 250 Vt zarur bo‘lsa, 400 Vt li elektr ta’minot manbaasi shuncha energiya ishlatadi.
6.5-jadval. ShK standart komponentlarni elektr quvvatni ta’minlash qiymatlari.
Komponent
|
Quvvat (Vт)
|
Kuchla-nish (V)
|
Tizim platasi (TXQ va protsessorsiz)
|
20 dan 30 gacha
|
+3,3 va +5
|
Protsessorlar (tezkor protsessorlar odatda ko‘proq energiyani sarflaydi)
|
10 dan 100 gacha
|
+5 yoki +12
|
TXQ
|
Har 128 Mbayt ga 7 dan 10 gacha
|
+3,3
|
Adapterning oddiy platasi (PCI)
|
5
|
+5
|
Kuchli AGP-videoadapter
|
20 dan 50 gacha
|
+3,3
|
SCSI nazoratchi kesh xotira bilan (PCI)
|
20 dan 25 gacha
|
+3,3 va +5
|
Ethernet 10/100 tarmoq adapteri
|
4
|
+5
|
Ultra2 SCSI nazoratchi (PCI)
|
5
|
+3,3 va +5
|
Disk yurituvchi
|
5
|
+5
|
CD-ROM to‘plo‘vchi (IDE) (kancha tezkor bo‘lsa, shuncha energiyani ko‘p sarflaydi)
|
10 dan 25 gacha
|
+5 va +12
|
CD-R/RW to‘plo‘vchi (SCSI)
|
10 dan до 17 gacha
|
+5 va +12
|
CD-ROM to‘plo‘vchi (SCSI)
|
12
|
+5 va +12
|
Qattiq disk IDE (5200 ay/min)
|
5 dan 11 gacha
|
+5 va +12
|
Qattiq disk IDE (7200 ay/min)
|
5 dan 15 gacha
|
+5 va +12
|
Qattiq disk Ultra2 SCSI (7200 ay/min)
|
24
|
+5 va +12
|
Qattiq disk SCSI (10 000 ay/min)
|
10 dan 40 gacha
|
+5 va +12
|
Sizning tizimingizda qo‘shimcha quvvatli elektr ta’minot bloki qo‘yilganligiga amin bo‘ling. Bu nafaqat sizni elektr ta’minot bilan muammodan sug‘urta qilib qolmaydi, chunki odattagi katta elektr ta’minot bloki o‘zining potensial quvvattidan kam quvvatda ishlaydi, quvvatning yarmi ventilyatorga ketadi. Mutaxassislarning maslahatiga ko‘ra kompyuterning 150% quvvatini tashkil qiluvchi elektr ta’minot blokidan foydalanish kerak.
Sizning kompyuteringizda qo‘yiladigan hamma qurilmalarni tekshiring. Ularning ko‘pchiligida quvvati yozilishi kerak. Ayrimlarida esa tok kuchi va kuchlanishi haqida ma’lumot bo‘lishi mumkin. Quvvatni vatga aylantirish uchun tok kuchini kuchlanishga ko‘paytiring.
Do'stlaringiz bilan baham: |