Html da Gipersiltemeler, Dizimler. Gipersilteme

Kross-brauzerlilik terminin XX ásirdiń 90-shi jıllarınıń ortalarında yaǵnıy brauzerler tartısıw waqtında paydalanıp baslaǵan. Bul kontekstte termin Internet Explorer-de da hám Netscape Navigatorda da birdey isleytuǵın saytlarǵada tiyisli bolǵan. Sol waqıtları brauzerlerdi islep shıǵarıwshılar brauzerler ushın ózleriniń ózgeshe funcsiyaların óndirıwdı basladı, sonlıqtan web-quramindaǵı kórinislerdi hám web-saytlardı islep shıǵarıwda hám olardın kórinisinde konseptualli parqlardın payda bolıwına alıp keldi. Buǵıngi kúnde bul jaǵday jumsaqlandı (bul jaǵdayǵa Netscape-tiń bazardan ketiwi bir sebep bolǵan), biraq brauzerler tartısıwı óz juwmaǵına keldi dep aytıw ele de múmkin emes.

Kórinisler, dizimler, siltemeler

HTMLdegi dizimler
Dizim dep marker yamasa sanlar menen baslanatuǵın óz-ara baylanıslı bolǵan maǵlıwmatlar jıyındısına aytıladı. Dizimler túrli maǵlıwmatlardı sistemalastırıw hám olardı paydalanıwshıǵa anıq hám qolay túrde kórsetiwde paydalanadı.
HTML de dizimlerdi 3 tipi paydalanadı:

• 
  Markerlengen (yamasa tártiplenbegen) dizim;
  
• 
  Nomerlengen (tártiplengen) dizim;
  
• 
  Anıqlamalar dizimi.
  

Markerlengen dizim kóplegen baylanıslı obyektlerdi gruppaǵa jámlew ushın paydalanadı, bunda obyektlerdı jaylastırıw tártibi áhmiyetke iye emes. Joqarıda aytıp ótken dizim markerlengen bolıp esaplanadı.
Nomerlengen (yamasa tártiplengen) dizim anıq bir tártipke jaylastırıw zárúr bolǵan obyektler diziminiń juwmaǵı ushın paydalanadı.
Nomerlengen dizim markerlengen sıyaqlı kórinedi, biraq onıń elementleri nomerlnedi:

1. 
   Kartoshkanı kesiw.
   
2. 
   Duzlaw.
   
3. 
   Qazandı otqa qoyamız.
   

Anıqlamalar dizimi temin-anıqlama juplıǵın kórsetiw ushın paydalanıladı yaǵnıy qanday da bir obyektlerdi hám olardıń anıqlamaların birlestiredi. Mısal ushın, keyingi anıqlamalar dizimi fayl keńeytpelerin hám olar ushın arnalǵan programmalardı dizim etip shıǵarıw ushın paydalanadı:
*.doc
Microsoft Word da islep shıǵılǵan fayllar
*.xls
Microsoft Excel da islep shıǵılǵan fayllar
*.ppt
Microsoft PowerPoint da islep shıǵılǵan fayllar
Dizimlerdi bir-birleriniń ishine ornatıwǵa boladı, bir túrdegi dizimnen basqa túrdegi dizimge salıwǵa múmkinshilik bar. Mısal ushın, tómende markerlengen hám nomerlengen dizmlerdi anıqlamalar dizimine salıw kórsetip beredi:
Kerekli zatlar:

• 
  Baliq
  
• 
  Kartoshka
  
• 
  dámge kóre duz.
  

Tayarlaw usılı:

1. 
   kartoshkani kesiw
   
2. 
   Duzlaw
   
3. 
   Qazandi otqa qoyıw.