Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

Xalqaro  shartnoma
  —  xilm a-xil  bitimlarni  qam rab  oluvchi  tushun­
cha  bo'lib,  ular  turlicha:  shartnoma,  bitim,  pakt,  traktat,  konvensiya, 
deklaratsiya,  komm yunike,  protokol  va  shu  kabi  nom lar  bilan  atalishi 
mum kin.  U  yoki  bu  nomning  aniq belgilangan  m a’ no-m azm uni  mavjud 
em as.  Qanday  nomlanishidan  qat’ i  nazar,  barcha  xalqaro  shartnom alar 
bir xil  yuridik kuchga  ega.  Odatda,  ular yozm a shaklda tuziladi.  Og'zaki 
shakldagi  xalqaro  shartnom alar  (boshqacha  aytganda,  «jentelmencha 
bitimlar»)  kam  uchrasa-da,  har  holda,  xalqaro  munosabatlarda  shart - 
nom alarning  shunday  turi  ham  m a’lum.  Xalqaro  shartnom alar  tom on­
lari  (yoki  subyektlari)  bo'lib  faqat  xalqaro  huquq  subyektlari  chiqishi 
mumkin.
X alq aro  shartnom alar  huquqi  to'g'risid agi  V en a  konvensiyasida 
(1969 -yil)  hamda  D avlatlar va  xalqaro  tashkilotlar  yoki  xalqaro  tashki­
lotlar  o'rtasidagi  shartnom alar  huquqi  to'g'risidagi  Vena  konvensiyasi­
da  (19 8 6 -yil)  «muzokaralarda  ishtirok  etuvchi  tashkilot»  «ahdlashuvchi 
davlat»  (y a ’ni,  shartnoma  kuchga  kirgan,  kinnaganligidan  qat’ i  nazar, 
o 'zi  uchun  shu  shartnom aning  majburiy  ekaniga  rozi  bo'lgan  davlat), 
«ahdlashuvchi  tashkilot»,  «ishtirokchi»  (ya’ ni,  o'zlari  uchun  shartnoma 
majburiy  ekaniga  rozi  bo'lgan  va  ular  uchun  shartnom a  kuchga  kirgan 
tegishli  davlat  yoki  xalqaro  tashkilot),  «uchinchi  davlat»  va  «uchinchi 
tashkilot»  (ya’ni,  shartnoma  ishtirokchisi  hisoblanm aydigan  davlat  va 
xalqaro  tashkilot)  kabi  tushunchalar  qo'llanadi.
Tomonlar
 deganda,  xalqaro  shartnoma  ishtirokchilari  tushuniladi.
X a lq a ro   shartnom ada  davlat  yaxlit  holda  tom on   hisoblanadi. 
Federatsiya  subyekti  istisno  tariqasida,  agar  bu  federal  Konstitutsiyada 
ko'zda  tutilgan  bo'lsa,  shartnom alarda  ishtirok  etishi  mumkin.  Davlat
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

nomidan  ish  ko'ruvchi  organlar  nomidan  kelib  chiqqan  holda,  uch  xil 
xalqaro  shartnomani  ko'rsatish  mumkin: