Hozirgi o`zbek adabiy tili (Sodda gap sintaksisi)” fanidan O`quv uslubiy мajmua

Download 4,03 Mb.

bet	77/231
Sana	11.01.2022
Hajmi	4,03 Mb.
	#341952

1 ... 73 74 75 76 77 78 79 80 ... 231

Bog'liq
hozirgi ozbek adabiy tili sodda gap s

3-bosqich Yakuniy (10 daqiqa)	3.1. O’quv faoliyatiga yakin yasaydi. O’zaro o’qitish natijalarini e’lon qiladi. Faol ishtirokchilarni belgilaydi va olingan bilimlarning kelajakdagi ahamiyatini ta’kidlaydi 3.2. Mustaqil ish uchun vazifa beradi: Toshkent iqtisodiy rayoni mehnat resurslarini ta’riflash.
Vazifani yozib oladilar.

Obyektiv borliq va unga bo’lgan munosabatni ifoda qilib,nisbiy tugal fikr yoki his-tuyg’u anglatib,tugal intonatsiyaga ega bo’lgan so’z hamda grammatik qonun-qoidalar asosida o’zaro birikkan so’zlar bog’lamasi gap deyiladi.

Gap fikrni shakllantirishi, ifodalash va bayon qilishning asosiy vositasi, muayyan tilning qonun-qoidalari asosida shakllangan sintaktik birligidir. Gapning asosiy vazifasi kommunikativlik, ya`ni fikr ifodalash va bayon qilish vazifasidir. Bu- tilning kommunikativ vazifasi.

Gapning semantik tuzilishini semantik sintaksis yoritadi. Har qanday gap semantikasida propozitiv mazmundan tashqari, so`zlovchining kommunikativ niyati va mumkin bo`lgan modallikdan biri ishtirok etishi kerak bo`ladi Shunday qilib, har qanday gapning mazmuniy tuzilishi murakkab, ko`p qirrali xarakterga ega bo`lib, unda eng kamida uch uzv ishtirok etadi.Ya’ni: 1) propozitivlik; 2) modallik;3) kommunikativlik.

Gapning mazmuniy tuzilishini tashkil etgan yuqoridagi uzvlardan eng asosiysi obyektiv borliqdagi ayrim vaziyat yoki voqealarni aks ettiruvchi propozitiv tuzilishdir.

Mazmuniy sintaksisning keyingi yutuqlari gapga nominativ vazifa bajaruvchi birlik deb qarashga olib keldi. Predikat va voqea ishtirokchilari o’rtasidagi munosabat gapning mazmunini tashkil etadi.

Download 4,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: