Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Тошкент врачлар малакасини ошириш институги

Т И Б Б И Й Д О Р И - В О С И Т А Л А Р И Қ Ў ЗҒ А Т А Д И ГАН
Т О К С И К -А Л Л Е Р Г И К С Т О М А Т И Т Л А Р
С том атолог врач ам алиётида т о к си к ал лерги к р еак ц и я н а ­
тиж асида оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида ўзгариш б и ­
л ан м урож аат қи л ад и ган кўплаб б ем орл арн и даволаш га тўғри 
келади. С том атолог врач ш уни д о и м о эсда тутиш и к ер акки , 
бу ж араён ф ақ ат оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватида куза­
ти л и б , терида ҳеч қандай тош м ал ар кузатилм айди. К ўпчилик 
ҳолатларда бу ж ар аён н и н г ри вож лан и ш и учун д ори воси тала­
ри сабабчи бўлади.
Д о р и во си тал ар д ан а л л е р ги к ҳ о л а тн и н г с и м п т о м а т и к а си
турл и -тум ан бўлиб, оғи з бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қавати ва те- 
р и н и с е зи л а р с и з ж а р о ҳ а т л а н и ш и д а н , ай р и м ҳолатл арда эса 
ҳатто летал ҳодисалар б и л ан тугайдиган оғир кўриниш ли р е ­
а кц и ял ар ш аклида юзага келади.
А ллергик касал л и к си м п то м л ар и н и йўқотиш , б ем ор ор га­
низм и ю қори сезги рли ги йўқотилди, деган хулоса эм ас. С е н ­
с и б и л и за ц и я ҳолати у зо қ йилларгача, ай ри м ҳолатларда, б у­
тун ҳаёт давом и да с а қ аа н и б қолади. Ш у аллерген б илан я н - 
гитдан алоқада бўлиб рец и д и вл ан и ш хавф и н и сакдаб қолади.
О ғиз бўш лиғи ш и л л и қ қ о б и қ қаватидаги то к си к -ал л ер ги к
ж ароҳатланиш
қайд қилинган
ва 
т арқалган
бўлади. А ллергик 
к асал л и кл ар н и н г 
ташхисида
аллергик ан али з, к л и н и к т е к ш и ­
р и ш , тахм ин қ и л и н аётган ал лерген б илан тек ш и р и ш усулла­
ри муҳим аҳам иятга эга. А ллерген (м асал ан , д ори воситаси) 
таъ си ри тўхтатилиш и б илан к л и н и к си м п то м л ар н и н г п асай и ­
ши ёки й ўқолиш и ва аллерген ки р и ти л и ш и б илан си м п то м ­
л а р н и н г қайта юзага ч и қ и ш и ал лерген н и н г эти о л о ги к ўрнини 
баҳолаб беради.
Й и ғи л га н ва б а ҳ о л а н га н а н а м н е з; агар д о р и воси таси н и
ан и к д а ш н и н г илож и бўлса, аҳам иятли м аълумот ҳисобланади. 
Т ахм ин қи ли н аётган аллерген б илан тери синам аси ўтказиш , 
тер и ва ш и л л и қ қ о б и қ қ авати н и ж ароҳатловчи сабаб а л л ер ­
ген ни ан и кд аш га ёрдам беради. Б и роқ, тери с и н ам аси н и ўтка- 
зиш да қўш им ча сен си б и л и зац и я натиж асида б ем орни а н а ф и ­
л а к ти к ш окка туш иш ид ан эҳтиёт б ўлиш зарур.
Д ори воситаларни қабул қила о л м асл и кн и таш хислаш усу- 
л и -п е р о р а л с и н а м а ; бунда қ ў л л а н и л а ё тга н д о р и н и н г
юқори
м икдорини 1 /4 -1 /2 қи см и киритили б кўрилади. Агар 1-3 соат 
вақт ўтгач, ж араён қайталанса, бунда син ам а м усбат сан ал а- 
ди. Ҳ озирги вақтда о р ган и зм н и н г у ёки бу аллергенга сезгир- 
л и ги н и а н и кд аш учун бем ор қон и б илан