Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Навоий кон-металлургия комбинати

Sun’iy yoritilganlikni me’yorlash va hisoblash usullari.

Agar tabiiy yorug‘lik binolarni yoritish uchun etarli bo‘lmasa, bunday hollarda, sun’iy yorug‘lik bilan to‘ldiriladi.

Sun’iy yorug‘likni me’yorlashdan maqsad biror bir yuzani yoritish uchun gigiena nuqtai nazaridan eng kamida ruxsat etilgan minimal yorug‘lik miqdori bilan ta’minlashdir.

Ya’ni me’yorda 8ta razryad qabul qilingan bo‘lib, - birinchisi o‘ta yuqori aniqlikda bajariladigan ishlar turkumi (< 0,15 mm), - 1 razryad 5000 lk. dan to dag‘al ishlar turkumi, ya’ni faqat jarayonni kuzatish uchun xizmat qiluvchi – VIII – razryad 50 lk. gacha bo‘lgan yoritilganlik miqdorlari hisoblanadi.

Sun’iy yorug‘likni hisoblash uchun odatda nuqtali yoki yorug‘lik oqimi usullaridan foydalaniladi. Aslida bu ikki usul ham nuqtali usuldir. Bu usul aniq bir yo‘nalishlari mahalliy va bir tekis tarqalgan umumiy yoritilganliklarni aniqlash uchun qo‘llaniladi. Bunda nur tarqatuvchi manbaning ko‘rinishi nuqta, chiziq, tekislik, shar hamda silindr shakllarida bo‘lishi mumkin.

Nuqtali sharsimon yog‘du manbaidan kelayotgan yorug‘likni masofa kvadrati qonuniga asoslanib quyidagi ifoda bilan aniqlanadi.

Bunda, J_α- yorug‘lik kuchi, lm;

α - nurning hisob nuqtasiga nisbatan og‘ish burchagi grad;