Ўзбекистон республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Навоий кон-металлургия комбинати

bo’lgan masofasi va.boshqalar aniqlanadi.

Ergonomikaning texnikaviy-estetik jihatilari - mehnat jarayonida insonning mashina bilan muloqotda bo'lishi natijasida qay darajada qanoatlanganligining ta'minlanishini ko'rsatadi.

2. Mehnat fiziologiyasi

Mehnat fiziologiyasi va gigienasi mehnat fiziologiyasining bo‘limi bo‘lib, ish paytida inson tanasida yuz beradigan funksional o‘zgarishlarni tekshiradi va ish qobiliyatini saqlash va oshirish, mehnat faoliyati va jarayonining ishchilar sog‘ligiga salbiy ta’sirining oldini olish buyicha chora-tadbirlar ishlab chiqadi. Mehnat, avvalo, ijtimoiy tushunchadir. Mehnat jamiyatning eng xususiyatli belgilarini tahlil qilish, ijtimoiy rejada moddiy boyliklar manbai va jamiyatni shakllantiradigan negiz ekanligini ko‘rsatadi. Biologik jihatdan mehnatning eng muhim faoliyati tana hisoblanadi. Foydali mehnat yoki ishlab chiqarish ayrim turlari o‘rtasidagi tafovutlarga qaramay, fiziologik jihatdan ular organizmning vazifasi hisoblanadi va shunday har bir vazifa kishi miyasi, asabi, mushaklar, sezgi organlarining sarfidir.

Mehnat turlarining umumiy belgilari ham, tafovutlari ham bor. SHartli ravishda jismoniy va aqliy mehnat turlari farqlanadi. Qo‘lda bajariladigan ish turlarini avtomatlashtirish va mexanizatsiyalashtirish aqliy mehnat bilan jismoniy mehnat o‘rtasidagi tafovutni asta-sekin yo‘qotib borayotgan bo‘lsa-da, tafovutlar hali saqlanib qolmoqda. Har qanday mehnat turida quvvat sarf bo‘ladi, organizmda fiziologik siljishlar kuzatiladi. Jismoniy mehnatdan nafas va qon aylanish tizimlarida bir muncha siljishlar sodir bo‘lsa, aqliy mehnatda asosan asab tizimi qatnashadi va modda almashinuvi kamroq ro‘y beradi.

Mehnat fiziologiyasida «aqliy ish», «jismoniy ish» deyilganda, aqliy va jismoniy mehnat nazarda tutiladi, biroq «mehnat» va «ish» tushunchalari bir- biridan farq qiladi. «Ish» tushunchasi quvvat sarflanishi va organizm tinch holatda chiqishi bilan bog‘liq bo‘lgan faoliyatning hamma turlarini anglatadi.