Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат

Бўр, доска. 
Бўр доска энг қадимги, арзон ва бошқаларга нисбатан кўпроқ 
ишлатиладиган восита ҳисобланса Керак. Мана кўп йилдирки, у назарий ва 
амалий дарсларда қўлланиладиган тезник восита ҳисобланади. Бугунги
Телевизорлар ва компьютерлар дунёсида доска синфддаги энг ишончли ва 
кўпроқ қўлланиладиган ўқув воситасидир. 
Доска нима мақсадларда фойдаланилади? 
- нзарий дарсда билимларни дам-бадам ишлаб чиқиш учун; 
- далиллар, тушунчалар, тамойил ва усулларни намойиш қилиш учун; 
- маълумотларни тақдимот қилиш учун; 
- мавзу ёки ҳолатни аниқ вазиятларда намойиш қилиш учун; 
- ёзувлар ёзиш учун; 
- асосий пунктларни тушунтириш учун; 
- расм ва графикларни кўрсатиш учун; 
- диққатни жалб қилиш учун. 
Доскадан фойдаланишда камчиликлар: 

---

-доскага диққат биалн ёзиш ўқитувчидан доскага қарашни талаб қилади, 
бунинг учун у ўқувчиларга орқаси билан ўгирилишга мажбур; 
- доскадаги ёзув (тасвир) сақланиши мумкин эмас ва шунинг учун уни 
қайта қўллаш мумкин эмас; 
- доскага ёзиш кўп вақтни талаб қилади. 
2.Флипчарт 
Флипчарт доскага жад ўхшашлигига қарамасдан, кўпгина фарқлар ҳам 
мавжуд. Флипчартнинг энг асосий қулайлиги – бу матнни ўчирмасдан ёзиб 
кетавериш имкониятининг борлиги, яъни жой етишмаслигидан ёзлиган 
ёзувларни ўчяиришга ҳожат йўқ, фақат етарлича қоғоз бўлиши талаб 
этилади. Барча фикр-мулоҳазаларни сақлаш мумкин, ҳатто бир неча 
ҳафталик танаффусдан сўнг бу қоғозни яна осиб қўйиш ва мунозарани давом 
эттириш мумкин. 
Флипчартнинг бошқа қулайлиги - синфдаги девор ёки доскага бирин-
кетин ҳамма варақларини ёпиштириш имконияти ҳисобланади. Бутун гуруҳ 
ишининг натижаларини бир пайтда кўриш, таққослаш ва сақлаб қолишнинг 
бунга тенг бошқа воситаларда имконият йўқ. 
Флипчартдан нима мақсадда фойдаланилади? 
- гуруҳий баҳс-мунозараларнинг натижаларини сақлаш ва уларни 
келажакдаги тадбирларда ишлатиш учун; 
- жараённинг босқичларини кўрсатиш учун; 
- тақдимотни ташкиллаштириш учун; 
- турли масалалар бўйича асосий қисмларини ажратиб кўрсатиш учун. 
- флипчартнинг бошқа қулайликлари: 
- доскани бошқа жойга силжитиш мумкинлиги; 
- фойдаланишнинг қулайлиги; 
- ўзгарувчанлиги (варақларни олиб қўйиш ва ёпиштириб қўйиш 
мумкин); 
Турли ранглардаги маркерлардан фойдаланиш мумкин, бу сўз навбатида 
ўқувчиларнинг диққатини жалб этишга ёрдам беради. 
Камчиликлари: 
-ёзув тушунарли бўлиши керак, акс ҳолда уни ўқиш қийин бўлади; 
- хато ёзмасликка ҳаракат қилиш керак, акс ҳолда ҳамма тўғриланган 
жойлар доим кўриниб туради; 
- варақларни нусхалаштириш фақат фотосурат ёки кўчириб ёзиш орқали 
мумкин холос; 
- кўп флипчарт қоғозларни талаб этилади.қ