Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш

10.2. Бошқарув маркетинги. (PEST, SWOT, GAP 
таҳлиллари)
Маркетинг соҳасидаги адабиётларда маркетингнинг 
асосан тўртта мақсади келтирилади. Булар қуйидагилар 
ҳисобланади:
1. Мумкин бўлган максимал юқори истеъмолга эришиш.
2. Истеъмолчилар талабининг максимал қондирилишига 
эр ишиш.
3. Истеъмолчиларга кенг ассортиментдаги товарларни 
танлашига имконият яратиш.
4. Аҳоли турмуш даражаси сифатини ошириш.
Мумкин бўлган максимал юқори истеъмолга эри-
шиш. Кўпчилик раҳбарлар маркетингнинг – ишлаб 
чиқаришнинг максимал ўсиши ва корхонанинг бойишида 
асосий омил юқори истеъмолга эришини рағбатлантиришда 
деб биладилар. Бу фикрни бошқача ифодаласак, одамлар 
қанча кўп сотиб олса ва қанча кўп истеъмол қилишса, шун-
ча бахтли бўладилар, деган маънони англатади. Лекин баъ-
зи кишилар моддий бойликлар масаласининг ортиши катта 
бахтга эришишдан далолатдир, деган фикрга шубҳа билан 
қарайдилар. Демак, маркетингнинг мақсади фақат мумкин 
бўлган максимал истеъмолга эришишдангина иборат эмас 
экан.

---

181
Истеъмолчилар 
талабининг 
максимал 
қонди-
рилишига эришиш. Бу нуқтаи назарга мувофиқ, марке-
тинг тизимининг асосий мақсади мумкин бўлган мак-
симал юқори истеъмолга эришиш эмас, балки истеъмол-
чиларнинг талабини максимал қондиришдан иборатдир. 
Бу дегани товар массаси истеъмоли кўп бўлса-да, у би-
рон-бир аҳамиятга эга бўлмаслиги мумкин. Уларнинг 
аҳамиятлилиги товар массасининг кўплиги билан эмас, 
балки бу товар массаларнинг қанчалик даражада истеъмол-
чилар талабини қондира олиши билан ўлчанади. Афсуски, 
истеъмолчилар талабининг қондирилиш даражасини ўрга-
ниш то ҳозирги кунгача муаммолигача қолмоқда. 
Истеъмолчиларга кенг ассортиментдаги товарларни