Zamonaviy qurilish materiallari va konstruksiyalari

 
TAILAND-OQ MA’BAD 
Yer yuzidagi eng chiroyli binolar me’moriy yechimlarning o‘ziga 
hosligi bilan ajralib turadi. Uot Rong Xun (“oq ma’bad” deb tarjima 
qilinadi) Tailanddagi taniqli binolardan biri va shubxasiz dunyodagi eng 
chiroyli diniy maskanlardan biridir. 

---

138 
U Chiang Ray yaqinida joylashgan. Bu ajoyib binoni ko‘rish 
uchun har yili minglab sayyohlar bu yerga kelishadi. Uot Rong Xunning 
asosiy hususiyati uning qordek oppoq rangidir, gipsga qo‘shilgan shisha 
parchalari esa donishmandlik timsoli sifatida qaraladi. 
MISR PIRAMIDALARI 
Misrning minglab yillik tarixidan hikoya qiluvchi qadimiy poytaxti 
Memfis atrofidagi dunyoga dong‘i ketgan uchta egizak piramidalar 
qadimiy va afsonaviy poytaxt joylashgan tekislik-Gizada qurilgan. Siz 
ularni bilasiz. Bular, Mikerin, Xefren va Xeops ehromlaridir. Piramidalar 
orasida eng yirigi Xeops (yoki misrcha nomi Xu-fu) ehromi bo‘lib, u IV 
sulolasi vakillari orasida eng qudratli fir’avn Xufuga tegishlidir. Bu ulkan 
ehrom hozirgacha inson qo‘l mehnatining ulkan namunasi sifatida saqlab 
turibdi. Ehrom asosi to‘rtburchak 
shaklda bo‘lib, yonlarining har 
birining uzunligi 227,5 metrga teng. 
Bu o‘lcham bir-biridan hatto 
bir barmoq kengligi darajasida ham 
farq qilmaydi. Demak, Xeops 
piramidasini 
to‘liq 
aylanib 
chiqishingiz uchun bir kilometrga 
yaqin yo‘l bosib o‘tishingizga 
to‘g‘ri keladi. Bu ulkan ehromning 
balandligi qurilgan paytida 146,5 
metrga teng kelgan. Hozirgi kunda u 137 metrdir. Vaholanki, muqaddas 
kitoblarda qarg‘ishga uchragan fir’avnlar qabri XIX asrgacha inson qo‘li 
bilan bunyod etilgan dunyodagi eng baland inshootligicha qolgan. 
Balandlik jihatidan undan me’mor Eyfelning mahorati mevasi birinchi 
bo‘lib o‘zib ketdi. 

---

139 
Gizadagi ehromlar ichida ulkanligi bo‘yicha ikkinchi o‘rinda 
turuvchi fir’avn Xefrenga tegishli bo‘lib u Xeops piramidasidan 40 yil 
keyinroq qurilgan. 
Bu ehrom asosi tomonlarining uzunligi 215 metrdan, balandligi esa 
136 metrdir. Ehrom cho‘qqisidagi qadimiy bezak namunasi oq bazalt 
qoplamasi qisman saqlanib qolgan. 
Uchinchi ehrom oldingi ikkitaga qaraganda ancha kichik.U fir’avn 
Mikeringa tegishli bo‘lib, ming yillar davomida o‘z nafisligini saqlab 
qola olgan. Bu kenja piramidaning tomonlarining uzunligi 108 metrdan, 
balandligi esa 66,5 metrga (hozir 62 metr) teng bo‘lgan. 
Piramidalarning qurilishi bo‘yicha turli farazlar va gipotezalar 
bo‘lishiga qaramay u hali hamon sir bo‘lib qolmoqda.