Yengil sanoat

Issiqlik nuridan himoyalanish.

Issiqlik nurlanishdan himoyalanish uchun ekranlarni qo’llash keng tarqalgan.

Uch xil ekranlar mavjud, qaytaruvchi, yutuvchi va issiqlik qaytaruvchi.Qaytaruvchi ekranlar uchun yorqin materiallardan foydalaniladi: alyuminiy, oq tunuka alyuminiyli folьga, ruhlangan temir. Issiq qaytaruvchi ekranlar juda qora materiallardan qilinadi. Issiqlik qaytaruvchi ekranlar ichida oqava suv o’tadigan burama naychalardan tuzilgan qurilma ko’rinishida bo’ladi. Agar kuzatishni ta’minlash kerak bo’lsa, unda bu kabinalar ko’p quvvatli yoki issiqlik yutuvchi shaffof shishalardan qilinadi yoki shaffof issiqlik yutuvchi ekran sifatida suvli pardalar to’kiluvchi (suv yuqoridan beriladi) va naporli (suv pastdan napor bilan beriladi).

Ion nurlanishdan himoyalanish.

Ekranli himoyalanish ion nurlanishdan saqlanish uchun keng qo’llaniladi. Bu usul qo’llanishni har qanday berilgan darajagacha pasaytirishga imkon beradi. Ekranlash uchun qo’llaniladigan material va uning qalinligi nurlanish tabiatiga bog’liq (alьfa, beta, gamma, neytron). Ekran qalinligi,ekran materialida nurlanishning pasayishi qonuniga asoslanib hisoblanadi. Alьfa zarrachalar harakati kattaligi kichik bo’lmaganligi sababli, shisha, pleksigas, folьganing har qanday qalinligida yutiladi. Beta –nurlanishlardan himoyalanish uchun atom nomeri katta bo’lmagan materiallar qo’llanilsa, qattiq beta-nurlarni yutilishi uchun ichki yuzasi alyuminiy bilan qoplangan qo’rg’oshin ekranlar qo’llaniladi Gamma-nurlanishlarni kuchsizlantirish maqsadida atom nomeri katta va yuqori zichlikka ega bo’lgan elementlar: qo’rg’oshin, volьfram, beton, po’lat qo’llaniladi.

Yuqori energiya neytronlari, vodorod saqlovchi moddalar (qattiq suv, parafin, plastmassa, polietilen ) yordamida issiqlikkacha sekinlashtiriladi, undan so’ng sekinlashgan neytral katta kesimli yutishga ega bo’lgan material (borniy, grafit kodniy) yordamida yutiladi.