Yakuniy biznes. 1-Savol. Tadbirkorlik faoliyati subyekti huquqlarining ustuvorligi deganda nimani tushunasiz?

35-Savol,
Tadbirkorlik faoliyati subyektlarining natsionalizatsiya, musodara va rekvizitsiya qilinishdan kafolatlari nimalardan iborat? Normativ-huquqiy hujjatlar asosida fikringizni tahlil qiling.

Tadbirkorlik faoliyati subyektlarining natsionalizatsiya, musodara va rekvizitsiya qilinishdan kafolatlari “ Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari “ to’g’risidagi qonunda ta’kidlab o’tilgan.

Qonunning 32-moddasi.
Natsionalizatsiya, musodara va rekvizitsiya qilinishdan kafolatlar Tadbirkorlik faoliyati subyektlarining mol-mulki nitsionalizatsiya va musodara qilinmaydi,
qonunda nazarda tutilgan hollar bundan mustasno.
Tadbirkorlik faoliyati subyektlarining mol-mulki rekvizitsiya qilinmaydi, tabiiy ofatlar, avariyalar, epidemiyalar, epizootiyalar va favqulodda tusdagi boshqa holatlar bundan mustasno bo‘lib, unda mulkdorga rekvizitsiya qilinayotgan mol-mulk qiymati to‘lanadi. Rekvizitsiya to‘g‘risidagi qaror davlat hokimiyati organlari tomonidan qonun hujjatlarida belgilangan tartibda va shartlarda qabul qilinadi.
Tadbirkorlik faoliyati subyektlari natsionalizatsiya, musodara va rekvizitsiya qilish to‘g‘risidagi qaror ustidan sud tartibda shikoyat qilishga haqli.

Shuningdek natsionalizatsiya, rekvizitsiya va musodara Fuqarolik kodeksida ham keltirib o’tilgan.

202-modda. Natsionalizatsiya
Natsionalizatsiya - fuqarolarga hamda yuridik shaxslarga qarashli natsionalizatsiya qilinayotgan mol-mulkka nisbatan mulk huquqini haq to‘lash asosida qonun hujjatlariga muvofiq davlat ixtiyoriga o‘tkazishdan iborat.
Mazkur mol-mulk keyinchalik denatsionalizatsiya qilingan taqdirda, agar qonunlarda o‘zgacha tartib belgilab qo‘yilgan bo‘lmasa, sobiq mulkdorlar ushbu mol-mulkning qaytarib berilishini talab qilishga haqlidirlar.
203-modda. Rekvizitsiya
Tabiiy ofatlar, avariyalar, epidemiyalar, epizootiyalar yuz bergan taqdirda va favqulodda tusdagi boshqa vaziyatlarda mol-mulk jamiyat manfaatlarini ko‘zlab, davlat hokimiyati organi qaroriga muvofiq mulkdordan unga mol-mulkning qiymatini to‘lagan holda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda va shartlar asosida olib qo‘yilishi mumkin (rekvizitsiya).
Rekvizitsiya o‘tkazilishiga sabab bo‘lgan vaziyatlarning amal qilishi to‘xtaganidan keyin rekvizitsiya qilingan mol-mulkning sobiq egasi saqlanib qolgan mol-mulkni o‘ziga qaytarib berishni talab qilishga haqli.

204-modda. Musodara

Qonunda nazarda tutilgan hollarda mol-mulk sudning qaroriga muvofiq jinoyat yoki o‘zga huquqbuzarlik qilganlik uchun haq to‘lamasdan mulkdordan olib qo‘yilishi mumkin (musodara).