Xalqaro kredit va xorijiy investitsiyalar

Iste'mol krediti. Iste'mol kreditining o’ziga xos xususiyati bo’lib, eksport qiluvchi bankning to’g’ridan-to’g’ri milliy eksport qiluvchini kreditlamasdan, balki chet ellik xaridorni, ya'ni import qiluvchi mamlakat firmasi va uning bankini kreditlash hisoblanadi. Shu orqali import qiluvchi kerakli tovarlarni yetkazgan mol yetkazib beruvchilar to’lovni xaridorga yoki bankka qarz sifatida qayd qiladi. Odatda, bunday kreditlar ma'lum bir firmaning tovarlari va xizmatlaridan foydalanishda qo’llaniladi. Bunday kreditlash shartnomasida eksport qiluvchi ishtirok etmaydi, bu esa, o’z navbatida, kreditning bahosini oshirish imkoniyatini yo’qotadi. Bank kreditining xaridorga bo’lgan narxi, qoida bo’yicha ssuda kapitallari bozoridagi qarz mablag’lari narxidan ancha past bo’ladi, bu o’z navbatida, ularning raqobatbardoshligini oshiradi.


3. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA XALQARO KAFOLATLARNI QO’LLASH MASALALARI
Xalqaro kafolatlar - tovarlar va kapitallar harakatini uzluksiz va doimiy harakat qilinishi ta'minlanishiga xizmat qiladi. Xalqaro kafolatlar import qiluvchilarni sifatsiz tovarlar qabul qilishdan, eksport qiluvchilarni esa, tovarlar haqini ololmay qolish riskidan saqlaydi.
Xalqaro kafolatlar xalqaro operatsiyalarning barcha asosiy turlarida qo’llaniladi. Jumladan, bularga:

1. 
   Xalqaro kreditlar bo’yicha beriladigan kafolatlar;
   
2. 
   Eksport-import operatsiyalari bo’yicha beriladigan kafolatlar;
   
3. 
   To`gri va portfelli investitsiyalar bo’yicha beriladigan kafolatlarni kiritish mumkin.
   Xalqaro kafolatlar Markaziy banklar, tijorat banklari, korporatsiyalar, hukumat va
   

xalqaro tashkilotlar tomonidan beriladi.
Xalqaro kafolatlar banklar va boshqa kafolat beruvchi tashkilotlar uchun muhim daromad manbai hisoblanadi, ammo bular yuqori riskli operatsiyalar hisoblanadi.
Xalqaro kafolatlarda uchinchi bir tomonning ishtirok etishi shartdir. Aynan mana shu kafolat beruvchi tomonning to’lovga layokatliligi asosiy masala bo’lib hisoblanadi. Xalqaro kafolatlar xalqaro miqyosda tan olingan sub'ektlar tomonidan beriladi.
Xalqaro kafolatlarning quyidagi asosiy turlari mavjud:
1. To`gri kafolatlar - bunda kafolat beruvchi tomon bevosita eksport-import operatsiyalariga kafolat beradi. Bunda mazkur to’lov bo’yicha majburiyatlarni to’liq o`z zimmasiga oladi. Bunday kafolatlar to’lov talabnomalari bo’yicha hisob-kitoblar, hujjatlashtirilgan akkreditiv bo’yicha hisob-kitoblarda keng qo’llaniladi.

2.