Va o rta maxsus

№

1

! 2

Fanlar nomi

YOsh davrlar fiziologiyasi

va gigienasi

Psixologiya

Semcstrlar va auditoriya soatlari soni

1

64

Pedagogika

100

III

72

IV

70

V

V.

VII:

1

.

56

4

_

5

1

 6

7

|

L

к

Didaktik vositalar

majmuasini loyihalash

YAngi pedagogik

texnologiyalar

Kasbgayo'naltirish

Maxsus fanlarni o'qitish va

ishlab chiqarish ta'limi

metodikasi

Psixologo-pedagogik

diagnostika

Г~9" 1 Pedagogik mahorat

г • -

50

36

72

42

56

1

54

J

;54

O'qitishning uzluksizligini ta'minlab, fanlarning o'rganilish muddatlarini va shu

orqali makromodulning o'rganilish muddatlarini qisqartirishga erishish zarur.

O'quv soatlari hajmi katta bo'lmagan (haftada 1—2, ayrim hollarda 3 soatli

auditoriya mashg'ulotlari) fanlar, blok fanlar ro'yxatiga kiritilishi maqsadga muvofiq

bo'lib, ular o'quv semestrining birinchi yoki ikkinchi yarimida o'tilishi mumkin.

Makromodullar vertikal o'zaro bog'liqliklar asosida tuziladi, ammo ularning

o'rganilish muddatlarini o'rnatishda makromodullar orasidagi gorizontal bog'liqliklar

hisobga olinishi lozim: o'quv materialining takrorlanishining oldini olish maqsadida,

makromodulga kiruvchi fanlar, o'quv dasturlarini o'zaro bog'liqligi ta'minlanadi.

Fanning ishchi o'quv dasturi, alohida mavzularning modulda guruhlanishi

inobatga olinib, qaytadan ko'rib chiqiladi. Har qaysi modul uchun nazariy va amaliy

ahamiyati ko'rsatilgan maqsadlar tuzilishi zarur.

Modul o'z ichiga 2 — 3 ma'ruza va shu ma'ruzalar bilan bog'liq amaliy darslar

va laboratoriya ishlarini qamrab olishi mumkin.

Har qaysi modul bo'yicha quyidagi materiallar tayyorlanadi:

— talabalarning bilimini nazorat qilish uchun testlar;

— individual ishlar uchun topshiriqlar,

— mustaqil ishlar uchun topshiriqlar;

57

---

— o'quv uslubiy tarqatma materiallar;

— o'quv-ilmiy adabiyotlar ro'yxati;

— ishchi o"quv dasturi.

Har bir modul test — sinovlari bilan tugallanishi lozim: joriy modul uchun u

o'tilgan materialning nazorati bo'lsa. keyingi modul uchun kirish (boshlang'ich)

nazorati bo'ladi.

Har qaysi modul uchun tarqatma va tasvirli materiallar to'plami tuziladi va ular

talabaga mashg'ulotdan oldin beriladi.

Modul tavsiya qilinadigan adabiyotlar bilan ta"minlanadi. Har bir talaba

matenallarni o'zlashtira borib. bir moduldan ikkinchi modulga o'tadi. Iqtidorli

talabalar boshqalarga bog'liq bo'imasdan test sinovlaridan o"tishlari mumkin.

Pedagogning vazifasi — informatsion nazoratdan boshlab. maslahat-

muvofiqlashtiruvchiga o'zgarishi mumkin.

Modulli o'qitish fanning asosiy masalalari bo'yicha umumlashtirilgan

informatsiyalar beruvchi muammoli va yo'riqli ma'ruzalar o'qilishini taqazo etadi.

Ma'ruzalar talabalaming ijodiy qobiliyatini rivojiantirishga qaratilmog'i lozim.

Modulning amaliy va laboratoriya mashg'ulotlari ma'ruzalar bilan birga tuziladi, ular

ma"ruzalar mazmunini o'rganiladigan yangi material bilan to'ldiradi. Talabalar

ma'lum amaliy ko'nikmalarga ega bo'ladilar.

Ma'ruzalar matnini tayyorlashda strukturalash va tizimlash usullarini qo'llab,

materiallarni blok-sxcma, rasmlar bloki ko'rinishida taqdim etish maqsadga

muvofiqdir. Bunda materialning o'zlashtirish samaradorligi oshadi, chunki:

— modulning pirovard maqsadi tushunib etiladi:

— o'quv materiaiining elementlari orasidagi bog'lanishlar va uning o'tishlari

yaqqol ko"rsatiladi;

— asosiy jihatlari ajratib ko'rsatiladi;

— o'quv materiaiining (modulning) butun hajmi talabaning ko'z oldida

gavdalanadi.

Modul tizimida o'quv materiaiining mazmunini strukturalashda, eng awalo,

in formats iy an i "siqish" vazifasi ko'zlanadi.

58

Bilimlarni to'la, foydalanish uchun qulay holda taqdim etishga harakat qilish

lozim.

O'quv informatsiyasi bir vaqtning o'zida 4 xil - rasmli, sonli. simvolli va

og'zaki ko'rinishda uzatilganida eng mustahkam o'zlashtirishga erishiladi.

Modulli ta'lim metodikasini tuzishda yuqoridagi holat a&os bo'lib xizmat

qiladi. Har qaysi modul bo'yicha rasmlar bloklarida simvolli alomatlami (savollar

qo'yilishi tarzida) joylashtirish, savollarni rasm tarzida tasvirlash, formulalar,

jadvallar, grafiklar va uslubiy ko'rsatmalarni taqdim etish. maqsadga muvofiqdir.

Rasmlar bloki, sxemalar bloki va boshqa suratli (ko'rgazmali) materiallar

talabalar uchun tarqatma material vazifasini ham bajaradi. SHu bilan bir qatorda

har bir fan, jumladan modul uchun atamalarning izohli lug'alini tuzish maqsadga

muvofiq bo'ladi.

Modutli o'qitishning samaradorligini oshirishga erishish uchun o'qitishning

quyidagi usullarini qo'llash lozim: miyalar hujumi, muammoli muloqotlar,

evristik suhbatlar, o'quv — o'yinlar va hokazo.

O'qitishning modul tizimi mazmunida uning quyidagi afzalliklari namoyon

bo'ladi:

— fanlar, fanlar ichidagi modullar orasidagi o'qitish uzluksizligi ta'minlanishi;

— har bir modul ichida va ular orasida o'quv jarayoni barcha turlarining

metodik jihatdan asoslangan muvofiqligi o'rnatilishi;

— fanning modulli tuzilish tarkibi moslanuvchanligi;

— talabalaming o'zlashtirishini muntazam va samarali nazorat (har qaysi

moduldan so'ng) qilish;

— talabalaming qobiliyatlariga ko'ra tabaqalanishlari (dastlabki moduliardan

so'ng o'qituvchi ayrim talabalarga fanni individual o'zlashtirishni tavsiya etishi

mumkin);

— informatsiyani "siqib" berish natijasida, o'qishni jadallashtirish. auditoriya

soatlaridan samarali foydalanish va o'quv vaqti tarkibini, maruzaviy, amaliy

(tajribaviy) mashg'ulotlar, individual va mustaqil ishlar uchun ajratilgan soatlami

optimallashtirish.

54

---

Buning natijasida talaba etarli bilim va ko'nikmaga hamda, o'quvga ega

bo'ladi.

SHunday qilib. modulli o'qitishdan foydalanib. oliy malakali mutaxassisni

tayyorlash quyidagilar asosida ta'minlanadi:

— o'qitishning uzluksizligi (bunda fanlarni o'zlashtirish samaradortigi oshadi):

— o'qitishni jadallashtirish (buning natijasida informatsiyaning ko'p qismi

individual vamustaqil ishlash paytida kompyutcr tarmoqlari orqali o'zlashtiriladi);

— o'qishni individuallashtirish (talaba o'z qobiiiyatiga ko'ra bilim olish