Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги бухоро озик-овкат ва енгил саноат


Доннинг уз-узидан кизиш холатининг мохияти



Download 1,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/85
Sana21.02.2022
Hajmi1,45 Mb.
#75814
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   85
Bog'liq
don va don mahsulotlarini saqlash texnologiyasi

7.1. Доннинг уз-узидан кизиш холатининг мохияти. 


Дон массасини уз-узидан кизиш холати деб,донда кечадиган 
физиологик жараёнлар ва дон массасининг ёмон иссиклик утказувчанлиги 
сабабли, хароратнинг кутарилиб кетишига айтилади. 
Дон массасининг дастлабки холатидан боглик холда айрим кисмларда 
хароратнинг 55-65оС гача кутарилиб кетиши кузатилади. 
Уз-узидан кизиш холатининг физик ва физиологик сабаблари мавжуд. 
Физиологик сабаб - дон массасидаги тирик организмларнинг нафас олиши ва 
интенсив хаёт фаолиятидан иборат. Маълумки нафас олганда иссиклик 
ажратиб чикади. Физик сабаб шундан иборатки, дон массаси ёмон иссиклик 
утказувчи, шунинг учун маълум бир участкада пайдо булган харорат бошка 
участкага кийин юборилади. Натижада шу участкада дон массасининг уз-
узидан кизиш холати юзага келади. Бундан ташкари уз-узидан кизиш 
холатининг юзага келишида дон массаси ташкил килувчи гурухларининг уз-
узидан сараланиш жараёни мухим рол уйнайди. 
7.2. Дон массасидаги ташкил килувчиларнинг уз-узидан кизиш 
холатига таъсири. 
Куйида дон массасининг уз-узидан кизиш жараёнига таъсир килувчи 
омиллар келтирилган. 
а) Доннинг нафас олиши. 
б) Дон массасининг уз-узидан кизиш холатида микроорганизмларнинг 
хам роли катта. Бу холат тажрибалар ёрдамида исботланган, уларни куйидаги 
график оркали куриш мумкин (стерилланган, зарарсизлантирилган ва 
зарарланган).
в) Дон массасида уз-узидан кизиш жараёнига аралашмалар хам кучли 
таъсир курсатади. Аралашмалар куп булган кисмда дон массасининг 
микроорганизмлари фаол ривожланиб, куп иссиклик ажралиб чикаради. 
г) Уз-узидан кизиш холатига зараркунанда ва каналар хам хал килувчи 
таъсир курсатади. 
7.3. Уз-узидан кизиш холатининг турлари. 
Уз-узидан кизиш жараёнининг уч хил тури мавжуд: 


1. Дон массасининг айрим кисмларида уз-узидан кизиш холати. Бу 
холатнинг сабаблари: 
а) уша участкадаги дон массасининг намланиши; 
б) бир омборга хар хил намликдаги донларнинг юборилиши; 
в) бир омборга турли даражада ифлосланган донларнинг юборилиши. 
2. Катламсимон уз-узидан кизиш холати. Бу холат омбор ёки 
элеваторнинг маълум бир кисмида катлам хосил килиб юзага келади. 
а) Юкори катламнинг уз-узидан кизиши - бу холат кеч куз ёки эрта 
бахорда пайдо булади. Маълум хароратга эга булган дон массасининг юза 
кисмидаги совук хаво донга таъсир курсатади. Бунда дон массасидаги сув 
буглари совук хавода конденсатланиб намланади. 
б) Пастки катламнинг уз-узидан кизиш холати. Бу холат ёзнинг охири 
ёки эрта кузда юзага келади. Пастки уз-узидан кизиш катлами силос ёки 
омбор тубидан 20-50 см баландликда пайдо булади. 
в) Вертикал катламдаги уз-узидан кизиш холати. Тулдирилаётган 
силоснинг деворлари якинида енгил кисмлар ва чангнинг жойлашиши ва 
ташки хаво таъсирида дон массаси физик хоссаларини тез узгартириб уз-
узидан кизиш холатига олиб келади. 

Download 1,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   85




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish