“Umumiy fizika” kursidan mustaqil ishlarni bajarishdagi uslubiy ko’rsatma



Download 0,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/57
Sana31.12.2021
Hajmi0,89 Mb.
#257767
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   57
Bog'liq
umumiy fizika MUSTAQIL ISH

 

Gey-Lyussak qonuni. 

1802 yilda fransuz fizigi Gey-Lyussak izobarik va izoxorik gaz jarayonlarini 

o‟rganib quyidagi ikkita qonunni yaratdi. 

 

1. Ma’lum massali gazni bosimi o’zgarmas bo’lganda (P = sonst) uni hajmi 



temperaturaga to’g’ri proporsional holda o’zgaradi:  

 

 



 

 

V = V



0

 (1 + 


 t)   


 

 

Foydalaniladigan adabiyotlar: 

1.  I.V.Savelyev. “Umumiy fizika kursi”. I qism. T.O‟qituvchi. 1973 y. 7-8 

betlar. 


2.  O.Ahmadjonov. Fizika kursi. T.O‟qituvchi. 1985 y. 


 

10 


10-amaliy mashg’ulot. Molekulalarning temperaturalar termodinamik 

shkalasi mutloq nolining fizik ma'nosini tushuntiring 

Sistema  temperaturasini  miqdor  jihatdan  baholash  uchun  temperatura 

shkalalaridan  foydalanidi.  Xalqaro  birliklar  tizi-mi  (SI)da    temperaturaning 

absalyut  termodinamik  shkalasi  (Kelvin  shkala)  ishlatiladi.  Bu  shkalada  suvning 

uchlanma  nuqtasini  (uchlanma  nuqta  deganda  ayni  bir  moddaning  qattiq,  suyuq, 

gazsimon  fazalari  o‟zaro  muvozanatda  bo‟ladigan  temperatura  tushuiniladi) 

xarakterlovchi  termodinamik  temperaturaning  1/273,16  ulushi  1  Kelvin  (K)  deb 

qabul  qilingan.  SIda  shved  fizigi  nomi  bilan  ataluvchi  Selsiy  shkalasi  ham 

qo‟llaniladi, normal bosim ostidagi muzning erish temperaturasi va normal bosim 

ostidagi suvning qaynash temperaturasining farqini teng 100 qismga bohlingan va 

uni  0,01  qismiga  1

0

S  deb  nom  berilgan.  Selsiy  gradusi  miqdor  jihatdan  Kelvin 



gradusiga  teng.  Suvning  uchlanma  nuqtasining  temperaturasi  Kelvin  shkalasida 

273,16  K  ga  teng  deb  olindi  va  uni  absolyut  shkalaning  etalon  nuqtasi  sifatida 

qabul qilindi. Mazkur shkalada muzning erish va suvning qaynash temperaturalari 

mos  holda  273,16  K  va  373,16K  ga  teng.  Kelvin  shkalasi  bilan  Selsiy  shkalasi 

orasida quyidagicha bog‟lanish bor: 

T = t + 273,16 

 

t = T - 273,16 



 

Odatda T absolyut temperatura, t ni esa Selsiy tempearturasi deyiladi. 

 

Shuni  aytib  o‟tish  kerakki,  ayrim  mamlakatlarda  boshqa  temperatura 



shkalalaridan ham foydalaniladi. Masalan, Angliya va AQShda Farengeyt shkalasi 

(unda  muzning  erish    temperatrurasi  32

0

,  suvning  qaynash  temperaturasi  esa  212  



deb  olinadi),  Fransiyada  Reomyur  shkalasi  (unda  suvning  muzlash  va  qaynash 

temperaturalari mos holda O

0

R va 80


0

R deb olinadi) qo‟llaniladi. 




Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   57




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish