Uliwma psixologiya kk

 
Ta`kirarlaw ushin sorawlar. 
•
Diqqat dep neni ataymiz 

---

28
•
Diqqattin` fiziologiyaliq negizleri tuwrali aytip berin`iz 
•
Erkin emes ha`m erkin diqqat qalay ju`z beredi. 
•
Diqqattin` tiykarg`i qa`siyetlerin sipatlap berin`iz. 
•
Diqqatin ta`rbiyalawdin` tiykarg`i jollari qanday. 
 
A`debiyatlar. 
Davletshin.M.», Tuychieva.S.M. «`Umumiy psixologiya»`. T.2002. 
Karimova.V.M, Akramova.F. «`Psixologiya»`. T.2000. 
Godfrua J. Chto takoe psixologiya. T. M. Mir, a`99g`. 
Psixologicheskiy slovar`./ Pod obsh. red. A.V.Petrovskogo i M.».Yaroshevskogo.
M., 1990. 
Nemov R. S. Psixologiya Uchebnik dlya stud. vissh. ped. ucheb. ZavedeniyU`
1998. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tema. Seziw ha`m qabil etiw. 
 
Joba: 
1. Seziw haqqinda tu`sinik. 
2. Seziwlerdin` klassifikatsiyasi. 
3. Seziwnin` nizamliliqlari. 
4. Qabil etiw haqqinda tu`sinik. 
5. Qabil etiwdin` tu`rleri ha`m qa`siyetleri. 
 
T.T: 
Seziw, ko`riw seziwleri, esitiw seziwleri, da`m seziwleri, Tiyip seziwler, Ten`be-
ten`likti seziwler, Awiriwdi seziwler, absolyut bosag`a, qabil etiw ob`ekti, - ob`ektivatsiya 
fon. 
 
Seziw barliq psixikaliq qubilislardin` ishinde en` a`piwayisi esaplanadi. Ol adam basinda sub`ektiv bolg`an 
yamasa erksiz, biraq ta`sir etiwshi onin` is-ha`reketine o`nim qayta islew, orayliq nerv sistemasi a`hmiyetli 
qozdiriwshi, ishki yamasa sirtqi ortaliqta payda boliwshi. Nerv sistemasina iye barliq tiri ja`nlikler seziw uqibina 
iye. Sanali seziwlerge keletug`in bolsaq ol tek bas miyi ha`m bas miyi qabig`ina iye tiri janlarda g`ana bar. 
Misali adam uyqida, narkozda, sananin` nawqasli buziliwlarinda ol du`n`yani sanali qabillaw mu`mkinshiligine 
iye bolmaydi.
Seziw o`z sapasi ha`m ko`p qiylilig`inda qorshag`an ortaliqtin` qa`siyetlerin adam ushin a`hmiyetli ha`r 
qiylilig`in sa`wlelendiredi. Seziw organlari yamasa adam analizatorlari tuwilg`annan baslap stimul-qozdiriwshi 
(fizikaliq, ximiyaliq, mexanikaliq ha`m basqa ta`sirler) formasindag`i energiyanin` ha`r qiyli tu`rlerin qabillaw 
ha`m qayta islewge maslasqan.
Miyde do`gerek a`tiraptag`i du`n`yanin` sa`wleleniwi qalayinsha ju`z beredi. Miy mudami o`zin qorshap turg`an 
du`n`yada ha`m organizmnin` o`zinde ne bolip atirg`ani tuwrali signallardi, do`gerek-a`tiraptag`i ortaliqtin` 
zatlari menen qubilislari tuwrali mag`liwmatlardi alip turadi. Do`gerek a`tiraptag`i du`n`yanin` zatlari menen 
qubilislari ha`rqiyli qa`siyetlerin sapalari menen ajiralip turadi ha`m miy usi zatlardi ha`m qubilislardi olardin` 

---

29
qa`siyetlerin ja`ne sapalarin sa`wlelendirmesten turip sa`wlelendire almaydi. Seziw en` a`piwayi bilip aliw 
psixikaliq protsessi boladi.