Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov

Boshqaruv va moddiy ta’minot

Yaponiyada  maktab,  oliy ta’lim,  o‘quv tarbiya  ishlarini  ta’lim,  fan 

va  madaniyat  vazirligi  markazlashgan  holda  boshqaradi  (Ionbusho). 

Uning  boshqarish  huquqiy  kafolatiga  taiim,  fan,  madaniyat  va  diniy 

muassasalar, shuningdek, kosmik fazoni tadqiq qilish ham kiradi.

695

---

Ma’muriy jihatdan Yaponiya 47 prefektura (taxminan viloyat), 3262 

munitsipalitetga  boiinadi.  Munitsipalitetlar  prefekturalar  tarkibiga 

kirishiga qaramay, boshqaruv ishida maium mustaqilliklarga egadirlar.

Har  bir  prefektura  va  munitsipalitet  qoshida  5  kishidan  iborat 

kengash  taiim   masalalari  bilan  shug‘ullanadi.  Kengash  a’zolarini  teng 

huquqli  asosda  prefektura  gubematori  va  munitsipalitet  boshlig‘i 

tayinlaydi. Bu tizim 1948-yil joriy qilingan.

Munitsipalitet majburiy taiimni  boshqaradi va uning taqdiri uchun 

javob  beradi.  Prefektura  esa  katta  o‘rta  maktab,  nogironlar  maktablari, 

nodir san’at, tabiat, tarix muzeylari va sport inshootlarini boshqaradi.

0 ‘qituvchilar  malakasini  oshirishga,  maktab,  muzey,  fuqarolar 

klubi,  yoshlar markazi,  qiroatxonalar uchun pul  mablagiarini  mahalliy 

hokimiyat ajratadi.

Taiimga ajratilgan jamoat fondi quyidagi tarkibga ega:

Mahalliy hokimiyat hissasi 47,3 foizi;

Prefektura hissasi 26,1 foiz;

Munitsipal boshqarma hissasi 24,6 foiz.

Umuman,  Yaponiya  taiimiga  mamlakat  yalpi  daromadining  8,6 

foizi sarflanadi.

Oliy m aium otlilar

Bitiruvchilaming  mutlaq  ko‘pchiligi  xalq  xo‘jaligining  turli 

sohalarida samarali mehnat qiladilar. Oliy ma ’lumotli mutaxassislar soni 

jihatidan  Yaponiya jahonda  ikkinchi o ‘rinda  turadi.  Ming ishchiga  190 

ta oliy ma'lumotli mutaxassis to ‘g ‘ri keladi. Bu ko ‘rsatkich AQShda har 

ming Jashiga 294, Buyuk Britaniyada 138, Fransiyada 115 nafardir.

Bitiruvchilarga  eng  yuqori  haq  toianadi.  Erkaklarga  nisbatan 

ayollar bajarilgan bir xil ish uchun  10 foiz kam haq oladilar.