Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov

Fransua  Kene  (1694–1774)  fiziokratlar  maktabining  asoschisi 
hisoblanadi. F.Kene har tomonlama bilimli olim bo‗lib, Versal yaqinida 
kambag‗al  dehqon  oilasida  dunyoga  keldi.  U  yoshligidan  tibbiyotga 
qiziqdi  va  bu  sohada  ta‘lim  oldi.  Keyinchalik  tibbiyot  amaliyoti  unga 
shuhrat  keltirdi.  1752-yilda  Qirol  Lyudovik   
XV
 saroyida  tabiblik  qildi. 
Tibbiyot va biologiyaga oid ko‗pgina asarlar yaratdi. F.Kene iqtisodiyot 
muammolari  bilan  oltmish  yoshidan  boshlab  bevosita  shug‗ullana 
boshladi.  
 
Shuni ta‘kidlab o‗tish kerakki, F.Kenening iqtisodiy g‗oyalari qirol 
saroyida  -  Versalda  yuzaga  keldi.  U  umrining  oxirigacha  o‗sha  yerda 
yashadi  va  ijod  qildi.  F.Kenening  «Fermerlar»,  «Don»,  «Aholi», 
«Soliqlar»  nomli  dastlabki  iqtisodiy  maqolalari  Didro  va  D.Alamber 
tomonidan  chop  etilgan  «Qomus»  da  e‘lon  qilindi.  1758-yilda  uning 
asosiy  asari  «Iqtisodiy  jadval»  dunyoga  keldi.  F.Kene  nafaqat 
fiziokratizm  maktabi  asosini  yaratdi,  balki  uning  nazariy  va  siyosiy 
dasturini  ham  shakllantirdi.  Uning  fiziokratik 
g‗oyalarini keyinchalik A.Tyurgo va boshqa bir 
qator  fransuz  iqtisodchilari  davom  ettirdilar  va 
targ‗ib 
qildilar. 
Shunday 
qilib, 
haqiqiy 
fiziokratlar  maktabi  yoki  o‗sha  davr  tili  bilan 
aytganda  «iqtisodchilar  maktabi»  tarkib  topdi. 
Uning  eng  rivojlangan  davri 
XVIII
 asrning  60-
70-yillariga to‗g‗ri keladi.  
O„rganish  metodi.  F.Kenening  iqtisodiy 
tadqiqotining metodologik maslagi (platformasi) 
ni uning tomonidan ishlab chiqilgan tabiiy tartib 
to„g„risidagi konsepsiya tashkil etadi. Uningcha mazkur konsepsiyaning 
huquqiy  asosi  xususiy  mulkni,  shaxsiy  manfaatlarni  muhofaza  qiluvchi 
va  takror  ishlab  chiqarishni  va  moddiy  boyliklarni  to‗g‗ri  taqsimlashni 
ta‘minlovchi  davlatning  moddiy  va  ma‘naviy  qonunlari  hisoblanadi. 
F.Kenening  yozishicha  tabiiy  tartibning  mohiyati  shundaki,  bir 
odamning  shaxsiy  manfaati  boshqalarning  umumiy  manfaatidan 
ajralgan  bo„lishi  mumkin  emas.  Bu  esa  erkinlik  hukmronlik  qilgan