Toshkent kimyo-texnologiya insituti shahrisabz filiali oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi va sanoat uzumchiligi fakulteti

3-rasm. Ishlab chiqarishda tebranishni aniqlash asboblari (A-vibrometr; B-vibroanalizator)


I bosqich - boshlang'ich, aniq alomatlar yo'q, vaqti -vaqti bilan qo'llarda og'riq va paresteziya paydo bo'lishi mumkin, barmoq uchlarining sezuvchanligi pasayadi;
II bosqich – o’rta daraja, og'riq va uyqusizlik hissi paydo bo'ladi, sezuvchanlikning pasayishi barcha barmoqlarga cho'ziladi, barmoqlar terisining harorati pasayadi, qo'llarning gipergidroz va siyanozi ifodalanadi.
III bosqich – zo’raygan, barmoqlarda kuchli og'riqlar bo’ladi, qo'llar odatda sovuq va nam bo’ladi.
IV bosqich - kamdan-kam hollarda va asosan uzoq tajribaga ega ishchilarda uchraydi; yurak va miya tomirlarining spazmlari, qo'l va oyoqlarda qon tomir kasalliklari uchraydi.
Vibratsiya kasallikning asosiy ko'rinishlari - bu birinchi navbatda qo'lda namoyon bo'ladigan va ishdan keyin va kechasi kuchli og'riq bilan kechadigan asab tizimi kasalliklari; "o'lik barmoq" fenomeni ham kuzatiladi. Bunga parallel ravishda, mushaklar va suyaklarning o'zgarishi (qo'lda "qush panjasi" kabi atrofik o'zgarishlar), shuningdek, nevroz kabi asab tizimining buzilishi rivojlanadi.
Rezonans effekti. Bu o'zini tashqi tebranish chastotasiga to'g'ri kelganda, tananing o'ziga xos tebranish harakatlarining keskin o'sishida namoyon bo'ladi. Inson tanasining qismlari va alohida a'zolarining o'ziga xos rezonansli tebranish chastotalari 8.2 -jadvalda keltirilgan.
2 jadval

Jigar	5
Buyrak	7
Yurak	6
Bosh	20
O'tirgan odam	4 -6
Tik turgan odam	5-12
Bosh-bo'yin-yelka tizimi	17-30
Ko'krak-qorin tizimi	3
Pelvis va bel	5
Torakoabdominal organlar	3-3,5
Ko'z olmasi	60-90
Pastki jag' va yonoq suyaklari	100-200

Ko'rib turganimizdek, inson tanasining o'ziga xos rezonansi, alohida qismlar va organlarning rezonansi mavjud bu qat'iy chastotaga bog'liqlikni aniqlaydi.

Tanaga salbiy ta'sir qilish xavfi manbaning tebranish chastotalari va organlarning tabiiy rezonans chastotasi mos kelganda sezilarli darajada oshadi.

A B