Toshkent davlat yuridik universiteti

Davlat soliq xizmati organlari tomonidan o‘tkaziladigan 
tekshiruvlar
Tadbirkorlik subyektlari faoliyati ustidan soliq tekshiruvi orqali 
amalga oshiriladigan davlat nazoratining o‘ziga xos xususiyatlari soliq 
to‘g‘risidagi qonun hujjatlari, xususan, Oʻzbekiston Respublikasining 
Soliq kodeksi normalari bilan tartibga solinadi. 
Soliq tekshiruvi 
davlat soliq xizmati organlari tomonidan, qonun hujjatlarida 
nazarda tutilgan hollarda esa prokuratura organlari tomonidan amalga oshiriladigan 
soliq to‘g‘risidagi qonun hujjatlarining bajarilishini tekshirish tushuniladi.
 

---

150 
Soliq tekshiruvi, birinchidan, tadbirkorlik subyektining moliya-
xo‘jalik faoliyati tekshiruvi (taftishi) va, ikkinchidan, qisqa muddatli 
tekshiruv shaklida amalga oshiriladi. 
Tadbirkorlik subyektining moliya-xo‘jalik faoliyati tekshiruvi 
(taftishi) soliq to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi ustidan 
nazoratni amalga oshirish maqsadida soliq to‘lovchining buxgalteriya, 
moliya, statistika, bank hujjatlari hamda boshqa hujjatlarini o‘rganish va 
taqqoslashdir. 
Qisqa muddatli tekshiruv tadbirkorlik subyektining moliya-xo‘jalik 
faoliyatini tekshirish bilan bog‘liq bo‘lmagan, uning ayrim 
operatsiyalarining soliq to‘g‘risidagi qonun hujjatlariga muvofiqligi 
tekshiruvidir. 
Soliq tekshiruvlarini o‘tkazish davriyligi 
Tadbirkorlik subyektlari moliya-xo‘jalik faoliyatining rejali soliq 
tekshiruvlari (taftishlari) bir yilda ko‘pi bilan bir marta, belgilangan 
normalar va qoidalarga o‘z vaqtida hamda to‘liq hajmda rioya etayotgan 
soliq to‘lovchilar moliya-xo‘jalik faoliyatining rejali soliq tekshiruvlari esa 
ikki yilda ko‘pi bilan bir marta amalga oshiriladi.
Xususiy bank va boshqa xususiy moliya institutlari moliya-xo‘jalik 
faoliyatining rejali soliq tekshiruvlari (taftishlari) besh yilda ko‘pi bilan bir 
marta, mikrofirmalar, kichik korxonalar va fermer xo‘jaliklari moliya-
xo‘jalik faoliyatining rejali soliq tekshiruvlari (taftishlari) to‘rt yilda ko‘pi 
bilan bir marta, boshqa tadbirkorlik subyektlari moliya-xo‘jalik 
faoliyatining rejali soliq tekshiruvlari (taftishlari) uch yilda ko‘pi bilan bir 
marta amalga oshiriladi.
Yangi tashkil etilgan mikrofirmalar, kichik korxonalar va fermer 
xo‘jaliklarining moliya-xo‘jalik faoliyati ular davlat roʻyxatidan 
o‘tkazilgan paytdan e’tiboran dastlabki uch yil mobaynida rejali soliq 
tekshiruvlaridan o‘tkazilmaydi. 
Aksiz to‘lanadigan tovarlar ishlab chiqaruvchi yangi tashkil etilgan 
mikrofirmalar, kichik korxonalar va fermer xo‘jaliklarining moliya-
xo‘jalik faoliyati, shuningdek, mikrofirmalar, kichik korxonalar va fermer 
xo‘jaliklarining budjet hamda markazlashtirilgan mablag‘lar va 
resurslardan maqsadli foydalanish bilan bog‘liq moliya-xo‘jalik faoliyati 
ular davlat roʻyxatidan o‘tkazilgan paytdan e’tiboran dastlabki ikki yil 
mobaynida rejali soliq tekshiruvlaridan o‘tkazilmaydi.

---

151 
Tadbirkorlik subyektlarining moliya-xo‘jalik faoliyati soliqlar va 
boshqa majburiy to‘lovlar moliya yili mobaynida muntazam ravishda 
to‘lanmagan taqdirda rejali tekshiruvlardan o‘tkazilishi mumkin.