Тошкент давлат юридик университети ихтисослаштирилган филиали



Download 190,55 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/5
Sana25.01.2022
Hajmi190,55 Kb.
#409207
1   2   3   4   5
Bog'liq
DXN YAKUNIY

_____________________________________________________________________________ 

  

________________________    __________ 



 

 

 



                                                                   Талабанинг Ф.И.О.                                                   Курс

 

Модуль номи: Давлат ва ҳуқуқ назарияси



 

          ____________________

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

             Талабанинг имзоси  



 

Қабул қилувчининг Ф.И.О. ва имзоси 

 

 

Умумий балл 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 


ВАРИАНТ 3 

 

А бўлим  



1. Давлатнинг моҳияти ҳақидаги назарияларни муҳокама этинг. 

Davlatning mohiyati va ijtimoiy ahamyati yuzasidan davlat va huquq nazariyasi  

fani doirasida shakllangan quyidagi nazariyalarni ko‘rsatib o‘tish mumkin: 

Elita  nazariyasi:



 

Mazkur  nazariyaning  bosh  g‘oyasi,  go‘yo  xalq  ommasi  davlatni 

idora etishga qodir emas, shuning uchun boshqarish jamiyatning hukmron doirasi 

elitasi tomonidan amalga oshirilishi lozim. 

Mazkur nazariyanning salbiy jihatlari shundaki, unda aholining muayyan darajada 

hokimiyat  ishlaridan  chetlashtirilishi  nazarda  tutilgan.  Shu  bilan  birga,  tarixiy 

rivojlanish davomidahatto bugungi kunda ham ayrim davlatlar (asosan monarxiya 

boshqaruvi  shaklidagi  davlatlar)da  hokimiyat  ishlari  amalda  kishilarning  g‘oyat 

cheklangan  doirasi  tomonidan  olib  borilishini  e’tiborga  oladigan  bo‘lsak,  uning 

muayyan darajada davlat apparatini shakklantirish amaiyotiga yaqinroq  ekanligini 

ko‘rib olishimiz mumkin. 

Texnokratik  nazariya:  Mazkur  nazariya  XX  asrning  20-yillarida  vujudga  kelgan 

bo‘lib,  60-70-yillarida  ancha  keng  tarqalgan.  Uning  tarafdorlari  T.Veblen, 

D.Barnxeym,  G.Saymon,  D.Bell  va  boshqalarni  ko‘rsatib  o‘tish  mumkin.  Ushbu 

nazariya  elita  nazariyasiga  o‘xshab  ketsada,  u  o‘zida  ijtimoiy  voqelikni  muayyan 

darajada hisobga olishi bilan ajralib turadi. 

Mazkur  nazariyaga  ko‘ra  jamiyatni  mutaxassis-boshqaruvchilar,  ya’ni  menejerlar 

idora  etishi  lozim.  Chunki  aynan  ular  jamiyatning  haqiqiy  ehtiyojlarini,  uning 

maqbul rivojlanish yo‘llarini, buning uchun zarur vositalarni aniqlashga qodirdirlar. 

Plyuralistik  demokratiya  nazaariyasi.  Mazkur  nazariya  XX  asrda  yuzaga  kelgan 

bo‘lib,  uning  namoyondalari  G.Laski,  M.Dyuverje,  R.Darendorf,  R.Dal  va 

boshqalarnxi ko‘rsatib o‘tish mumkin. Ushbu nazariya rivojlangan mamlakatlardagi 

davlat hokimiyati uchun kurash olib borayotgan ham sotsiologik-domekratik, ham 

liberal qarashlarga ega bo‘jgan kuchlarning manfaatlarini o‘zida ifodalaydi. Uning 

mazmunini  hozirgi  jamiyast  mohiyatiga  ko‘ra  sinflar  amalda  yo‘qolib  ketgan  va 

hokimiyat shu tariqa o‘z sinfiy tabiatidan halos bo‘ldi degan g‘oya tashkil qiladi.  

 

 



“Umumiy farovonlik davlati” nazariyasi. Mazkur nazariya ikkinchi jahon urushidan 

keyin  vujudga  kelgan  bo‘lib,  uning  namoyondalari  davlatning  ijtimoiy  hayotga 

aralashmasligiga  oid  bo‘lgan  ta’limotlarga  qarshi  chiqqan.  Ushbu  nazariyaning 

asosiy  g‘oyalari  XX  asrning  30-yillarida  D.Keyns  tomonidan  ta’riflab  berilgan. 

Mazkur  nazariyaning  bosh  g‘oyasi  shundan  iboratki,  davlat  muayyan  sinflardan 

ustun  turarkan,  aholining  barcha  qatlamlari  manfaatlarini  ifodalaydi  hamda  shu 

asosda umumfarovonlikni ta’minlaydi. 

Tarixiy-materialistik  nazariya.  Ushbu  nazariya  davlatning  mohiyati  to‘grisidagi 

ta’limotlar  tizimida  alohida  o‘rin  egallaydi.  U  davlatning  mavjudligi  va 

taraqqiyotining ko‘pgina jihatlarini tahlil etadi. Ushbu nazariyaning asosida tarixiy 

materializm va sinfiy kurash g‘oyalari yotadi. 

Shuningdek,  davlatga  iqtisodiy  va  siyosiy  jihatdan  hukmron  bo‘lgan  sinf 

hokimiyatining  quroli  sifatida  qaraladi.  Uning  xususiyatlari,  eng  avvalo,  jamiyat 

taraqqiyotining muayyan bosqichiga xos bo‘lgan iqtisodiy omillar bilan belgilanadi. 

Sotsiologik  tipdagi  davlatning  maqsadi  kommunistik  jamiyatni  barpo  etish,  oxir-

oqibat davlatning barham topishiga erishishdan iborat. 

Konvergensiya nazariyasi. Ushbu nazariya davlatning istiqboldagi rivojini bashorat 

qiluvchi nazariyalardan biri sifatida XX asrning 50-60-yilllarida yuzaga kelgan (D. 

Gelbreyt,  R.  Aron,  P.Sorokin).  Har  ikkala  tipdagi  davlatlarning  mohiyatida  ham 

ijobiy ham salbiy jihatlar mavjud. Shu sababdan kelajakda  davlatlarning mohiyati 

yuqoridagi davlatlarning ijobiy jihatlarini o‘zida mujassamlashtirishi mumkin. 

Mazkur  nazariya  mualliflarining  fikricha,  mavjud  davlatlar  ijobiy  jihatlarining 

uyg‘unlashib borishi barobarida ma’ lum vaqtdan keyin ular o‘rtasida o‘zaro faqrlar 

yo‘qola borib, yagonba tipdagi “umumiy farovonlik” davlari yuzaga keladi. 




Download 190,55 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish