Toshkent davlat iqtisodiyot

 

 

---

 

307 

 

18.1-jadval 

Tovarni (xizmatni) ilgari surish kompleksini tanlashga ta’sir etuvchi 

omillar 

Omil 

Uning namoyon bo‘lish xususiyatlari 

Resurslar mavjudligi va 

ilgari surish vositalari 

qiymati 

Reklama kampaniyasi odatda juda qimmat, ayniqsa, mamlakat 

miqyosida  

Agar firma zarur resurslarga ega bo‘lmasa, arzonroq vositalar, 

masalan, sotuvni rag‘batlantirish yoki targ‘ibotni tanlash 

mumkin  

Bozor hajmi va uning 

markazlashuvi 

Agar bozor katta bo‘lmasa, uning markazlashuv darajasi esa 

yuqori bo‘lsa, shaxsiy sotuvlardan foydalanish mumkin. Aks 

holda reklama yoki to‘g‘ridan-to‘g‘ri marketing samaraliroq 

bo‘ladi  

Xaridorni xabardor qilishga 

ehtiyojlar 

Murakkab tovarlar va xizmatlarni xarid qilishda jiddiy texnik 

maslahatlar zarur, shu sababli shaxsiy sotuvlar afzal ko‘riladi. 

Agar sotuv uchun faqat mos keluvchi savdo markasi imidji talab 

etilsa, eng to‘g‘ri keladigan variant reklama bo‘ladi  

Mahsulot tavsifnomalari 

Sanoat  mahsulotlari  va  xizmatlari  uchun  –  shaxsiy  sotuvlar, 

iste’mol tovarlari va xizmatlari uchun – reklama  

Siljitish strategiyasi yoki 

tortish strategiyasi 

Siljitish 

strategiyasi 

shaxsiy 

sotuvlar 

va 

sotuvni 

rag‘batlantirishga,  tortish  strategiyasi  esa  –  reklama  va 

iste’molchilarni rag‘batlantirishga asoslanadi 

 

Tovarni  (xizmatni)  ilgari  surish  kompleksini  tanlashga  ta’sir  etuvchi  omillar 

bo‘yicha Uning namoyon bo‘lish xususiyatlari asosida tasniflanadi.