Toshkent davlat iqtisodiyot

 

 

---

 

165 

 

Bob bo‘yicha xulosalar 

Sanoat  marketingida  kommunikatsiyalar  -  sanoat  xaridoriga  yo‘naltirilgan 

shaxsiy va shaxssiz kommunikatsiyalar kompleksini ifodalaydi. Ular shaxsiy sotuvlar, 

korxona  mahsulotlari  haqida  adabiyotlar  va  kataloglar,  promoaksiyalar,  direkt-meyl, 

savdo  ko‘rgazmalari,  reklama  va  PR,  reklama  suvenirlari  va  sovg‘alarni  o‘z  ichiga 

oladi.

 

Marketing  kommunikatsiyalarining  maqsadi  –  mahsulot  haqida  umuman 

xabardor  bo‘lmagan  potensial  xaridorni  korxona  mijoziga  aylantirishdir.  Xarid 

markazining o‘rtacha statistik a’zosi xaridni amalga oshirish bosqichiga erishish uchun 

ular  orqali  o‘tishi  lozim  bo‘lgan  mental  bosqichlarni  tavsiflashning  bir  nechta  usuli 

mavjud.  Kommunikatsiya  strategiyasini  ishlab  chiqishda  mahsulot  haqida  xabardorlik 

darajasi  va  unga  nisbatan  alohida  shaxslar  munosabati  o‘zgarishini,  shuningdek, 

xaridorlik xulq-atvori xususiyatlarini hisobga olish kerak.

 

Kommunikatsiyalar  sohasidagi  harakatlarni  rejalashtirish  va  undan  kam 

ahamiyatga 

ega 

bo‘lmagan  tarzda,  bu  harakatlarni  kelgusida  baholash 

rejalashtirishning  keyingi  bosqichi  uchun  «muqaddima»  bo‘lib,  sezilarli  darajada 

kommunikatsiya  vazifalarini  kelgusida  ularning  muvaffaqiyatliligini  baholashga 

imkon beradigan ko‘rinishda aniq bayon qilishga bog‘liq bo‘ladi.

 

Marketing  kommunikatsiyalari  vazifalarini  ishlab  chiqishda  marketologning 

dastlabki  qadami  ularning  umumiy  marketing  strategiyasidagi  rolini  aniqlash 

hisoblanadi.

 

Marketing  kommunikatsiyalari  strategiyasini  ishlab  chiqishga  kompleksli 

yondashuv  turli  kommunikatsiya  vositalari  turli  afzalliklarga  ega  ekanligi  va  ma’lum 

bir tarzda o‘zaro uyg‘unlashuvi tan olinishiga asoslanadi.

 

Sanoat  marketingida  kommunikatsiyalar  vaqt  o‘tishi  bilan  to‘planib  boradigan 

sinergetik samara yaratadi. 

 

Biroq  agar  savdo  vakili  bilan  bevosita  muloqot  ro‘y  bermasa,  mijozning  yoki 

potensial  mijozning  korxona  haqida  taassuroti  uning  boshqa  axborot  manbalari, 

jumladan, 

mish-mishlar,  PR  va  pablisiti,  shuningdek,  OAVdagi  reklama 

shakllantiradigan umumiy imidjiga asoslanadi.

 

---

 

166 

 

Marketing  kommunikatsiyalari  dasturini  ishlab  chiquvchisi  har  bir  elementni 

tahlil  qilishi,  ularning  har  biri  borasida  yaqin  kelajakka  qaror  qabul  qilishi  va  barcha 

elementlarni umumiy dasturga kiritishi lozim.