Toshkent davlat iqtisodiyot

9.2.Marketing kommunikatsiyalarining vazifalari 

 

Vazifalarni  aniqlash  muammosi  marketing  kommunikatsiyalari  strategiyasini 

ishlab  chiqishda  ham,    istalgan  strategik  qaror  qabul  qilishda  ham  asosiy  muammo 

hisoblanadi.  Samaralar  iyerarxiyasi  konsepsiyasi  marketing  kommunikatsiyalari 

strategiyasini 

ishlab 

chiqish 

uchun 

juda 

foydali 

vosita 

bo‘lib  chiqadi. 

Kommunikatsiyalar  sohasidagi  harakatlarni  rejalashtirish  va  undan  kam  ahamiyatga 

ega  bo‘lmagan  tarzda,  bu  harakatlarni  kelgusida  baholash  rejalashtirishning  keyingi 

bosqichi  uchun  «muqaddima»  bo‘lib,  sezilarli  darajada  kommunikatsiya  vazifalarini 

kelgusida  ularning  muvaffaqiyatliligini  baholashga  imkon  beradigan  ko‘rinishda  aniq 

bayon qilishga bog‘liq bo‘ladi. 

Marketing  kommunikatsiyalari  vazifalarini  ishlab  chiqishda  marketologning 

dastlabki  qadami  ularning  umumiy  marketing  strategiyasidagi  rolini  aniqlash 

hisoblanadi.  Bu  ishda  doimiy  va  potensial  mijozlar  orasida  mahsulotga  munosabat  va 

xabardorlik  darajasi  haqida  ma’lumotlar  to‘plash  yordam  berishi  mumkin.  Agar  aniq 

miqdoriy  mezonlar  belgilanmasa,  kommunikatsiyalar  samaradorligiini  baholash  qiyin 

bo‘ladi.  Zarur  ma’lumotlarga  ega  bo‘lgan  holda,  kommunikatsion  strategiyani  ishlab 

chiquvchi,  masalan,  kimyo  sanoati  muhandis-texnologlari  orasida  mahsulot  haqida 

xabardorlikni 17 foizdan 65 foizgacha oshirish kabi vazifalar qo‘yishi mumkin. 

Ma’lum  bir  kommunikatsiya  vositalari  ayrim  vazifalarni  hal  qilishda  samarali 

bo‘lsada,  boshqalari  uchun  unchalik  samarali  bo‘lmasligi  mumkin.  Xarid  markazi 

a’zolari  tomonidan  yangi  mahsulot  qabul  qilish  jarayonida  axborot  manbalaridan 

foydalanishning turli usullari orasida reklama xabardorlik yaratish uchun eng samarali 

vosita  hisoblanadi.  Shaxsiy  kommunikatsiya  manbalari  bu  jarayonning  oxirgi 

bosqichlarida  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Mediakanal  samaradorligi  u  qaror  qabul 

qilish  jarayonining  qaysi  bosqichida  foydalanilishiga  bog‘liq  ekanligi  va 

xaridorlarning  odatlari  axborot  manbalaridan  foydalanish  borasida  farq  qilishi  sababli 

deyarli  har  bir  muayyan  vaziyatda  kommunikatsion  miksga  ehtiyoj  yuzaga  keladi. 

---

 

157 

 

Shunday  qilib,  kommunikatsion  strategiyani  ishlab  chiquvchi  ikkita  turdagi  vazifani 

e’tiborga olishi lozim: 

■  butun  kommunikatsiya  strategiyasining  umumiy  vazifalari  (ularga  muvofiq 

mediakanallardan foydalanishda ustuvorliklar belgilanadi); 

■  xususiy  vazifalar  (belgilangan  davr  mobaynida  har  bir  muayyan  mediakanal 

uchun).