Tili va adabiyoti universiteti


bor-ing siz-lar, kel-ing siz-lar



Download 6,85 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/464
Sana03.03.2022
Hajmi6,85 Mb.
#481675
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   464
Bog'liq
Merobdan-caenda-kullanilgan-frazeologik-birliklar-va-ularning-uslubij-hususiatlari

bor-ing siz-lar, kel-ing siz-lar
). 
Bor-, kel-
qismlarining soʻzning lugʻaviy ma’nosini tashuvchi oʻzak morfema ekanligi; 
-ing, -iz, -lar
unsurlarining fe’lning shakl oʻzgartiruvchi affikslar ekanligi, hech shubhasiz, ma’lum va aniq. 
Bu ikki soʻzning va shu tipdagi boshqa fe’l-leksemalarning bunday shakllarga kelib qolishi, har 
bir shakl oʻzgartiruvchi unsurning genezisi xususida mushtarak ilmiy xulosa chiqarish hozircha 
qiyin, albatta. Ilmiy manbalarda e’tirof etilishiga qaraganda, 
bor-, kel-
oʻzaklari ham chin 
ma’noda sinxron (hozirgi) oʻzaklar emas. Ular tarkibidagi oxirgi tovushlar (
l, r
undoshlari) 
qachonlardir affiks boʻlgan degan taxminlar ham yoʻq emas.
“-lar”
affiksi xususida ham ana shunday fikrlar mavjud. Bu unsur aslida 
“-l” 
va
“-ar”
affikslarining bir morfema tarkibiga singishuvidan hosil boʻlgan, ya’ni soddalashgan affiksdir[1].
“-ing”
unsuri haqidagi fikrlarda yuqoridagi kabi har xilliklar yoʻq: u fe’lning ikkinchi 
shaxs koʻplik shaklini hosil qiluvchi qoʻshimcha sifatida tan olingan. Bundan tashqari, bu affiks 
ish-harakat va holat subyektiga nisbatan hurmat ma’nosini bildiruvchi pragmatik vazifa ham 
bajaradi. Masalan, 
sen keling 
(?) // 
siz kel-ING - keling
(“Siz”
hurmat qilinayotgan tinglovchi, 
yakka shaxs, ya’ni 
“sen”
ma’nosida. Aniqrogʻi, 
“siz”
tinglovchi-shaxsning birdan ortiqligi, 
koʻpligi ma’nosini bildirmaydi. 
“Birdan ortiqlik, koʻplik”
ma’nosi 
“siz”
ga
“-lar”


18 
qoʻshimchasini qoʻshish bilan hosil qilinadi: 

Download 6,85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   464




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish