Tijorat banklarining valyuta operatsiyalari

SHuningdek, AQSH dollari, Frantsiya franki va boshqa rivojlangan mamlakatlarning pul birliklaridan ham keng foydalanilgan. Milliy valyutalarni bir mamlakatdan boshqasiga «o’tib yurishi» ularga bo’lgan talab va taklifga, ular o’rtasidagi nisbatga ta’sir qilib turgan va natijada ularning bozor kursi yaratilgan.

Milliy valyutalarning bozor kurslari oltin paritetdan oltinni to’lov uchun tashish bilan bog’liq bo’lgan transport harajatlari miqdorida farq qilgan. Bunday farq unchalik sezilarli darajada bo’lmay nibsatan barqaror bo’lgan, shuning uchun ham valyuta kurslari amalda qayd etilgan hisoblangan

Xalqaro Valyuta Jamgʻarmasi 

(qisqartmasi: XVJ; ingl. International Monetary Fund, IMF) xalqaro tashkilot boʻlib,makroiqtisodiy siyosat yurgizadi, butunjahon moliyaviy tizimini nazorat etadi. Uning maqsadlariga xalqaro valyuta kurslarini barqarorlashtirish, iqtisodiy qoidalarni liberallashtirish[1] shartlari bilan aʼzo mamlakatlarga qarz, moliyaviy yordam berish kiradi.[2] Shtab-kvartirasi Vashington shahrida joylashgan. XVJ'ni baʼzilar taʼsiri haddan oshiq katta, deb tanqid qilishadi.[3][4]

XVJ binosi, Vashington, AQSh

Xalqaro valyuta fondi, XVF (IMF; International Monetary Fund) — BMT ning ixtisoslashgan muassasasi, aʼzo mamlakatlarning valyuta hamkorligini amalga oshiradigan xalqaro tashkilot. 1944 y.da BrettonVuds (AKSH) da oʻtkazilgan xalkaro valyutamoliya kongressida Jahon banki bilan bir vaqtda taʼsis etilgan (q. BrettonVuds bitimi). 1947 y. mart oyidan oʻz faoliyatini boshlagan. 182 mamlakat aʼzo (1999). Shtabkvartirasi Vashingtonda. Fondning rasmiy maqsadlari: maslahatlar berish va valyuta muammolari boʻyicha hamkorlik qilish orqali xalqaro valyuta hamkorligiga yordam koʻrsatish; xalqaro savdoning kengayishi va muvozanatli oʻsishi uchun qulay sharoitlarni yaratish; valyuta kurelarining barqarorligiga yordam berish, raqobat tufayli yuz beradigan valyuta devalvatsiyalarining oldini olish; koʻp tomonlama toʻlovlar tizimini yaratishda va jahon savdosini rivojiga toʻsiq qoʻyadigan valyuta almashtirish bilan bogʻliq cheklashlarni bartaraf etishda yordam koʻrsatish; aʼzo mamlakatlarga oʻz toʻlov balanslarini tiklash, shuningdek, ularning xalqaro toʻlov balanslari taqchilligi davomiyligi va miqsorini qisqartirish uchun muddatli moliyaviy mablagʻlar berish

•