Texnologiya va

uning pichoqlari uzoq-uzoqlarga yoyilgan. U o ‘z ustozidan o'rgangan
pichoqchilik sirlarini yoshlarga o'rgatyapti. U pichoq tayyorlash
texnologiyasini, ya’ni tig‘ uchun qizdirilayotgan po‘latparchasini qaysi
rangga yetkazib toblashni, bolg‘a bilan tig‘ hamda dasta tayyorlash, uni
bezash, sayqal berish, tig‘ga qoramtir tus berish usullarini sidqidildan
o ‘z shogirdlariga o‘rgatdi. Shunday shogirdlaridan biri Akramjondir. U
ustozi qo‘lida 7 yil shogird b o lib bu kasbini juda chuqur egallab oldi.
0 ‘zbekiston xalq ustalarining "Usto" uyushmasiga a’zo bo'ldi. U juda
ko‘p pichoqlar ishlab berdi. Uning pichoqlari sayyohlarga borib
yetayotganidan ruhlanib ijodiga-ijod qo‘shildi. U har yili 200ta pichoq
tayyorlab bermoqda. Ustozi Bakirjon aka bilan Akramjon Qorasuv
pichoqchilik maktabini rivojlantirishga yanada katta hissa qo‘shishdi.
Ulaming tayyorlagan pichoqlari dasta va tigL
 rung mutanosibligi,
dastasini sadaf hamda rangli plastik materiallardan yasab, ajoyib
o ‘simliksimon, geometrik naqshlar bilan bezatilgani bilan shuhrat
qozonmoqdalar. Farg‘ona vodiysida usta To‘xtasin, usta Xalil, Asqar
114

---

pichoqsoz, Bakirjon Asqarov pichoqsozlik bo'yicha shuhrat topgan 
ustalardan. Ular o'zlari yaratgan pichoqlari bilan butun dunyoga 
tanilganlar.
Chust pichoqchilik maktabi. Chust ustalari yasagan pichoqlar 
boshqa pichoqlardan keskin farq qiladi. Pichoqning dasta hamda tig ‘i 
uzunroq, tig'ining uchi tashqariga, dastasining uchi ichkariga tomon 
qayrilgan b o ia d i Chust shahrida pichoqchilik an’analari hali ham 
davom etib kelmoqda. Farg‘ona vodiysida Chust asosiy pichoq 
tayyorlash joyi b o iib , u boshqa pichoqchilik maktablaridan mutlaqo 
farq qiladi. Chust pichoqlari shaklining soddaligi hamda siqiqligi bilan 
mashhur.
1932-yilda Chustda "Qizil kuch" nomli artel ochilib, unda 
pichoqlar ishlab chiqarila boshlanadi. B a’zi og‘ir q o i mehnatlari 
stanoklarda bajarilgan. Oldin ustalar pichoq tig ia rin i yasash uchun eski 
arralar hamda podshipniklardan foydalanganlar. Pichoq dastalari esa 
hayvon shoxlaridan va yog'ochlardan yasalgan. 1949-yildan boshlab 
artel tuman maishiy xizinat ko ‘rsatish kombinati deb yuritildi. 
Keyinchalik, 1970-yilda Chust shahrida pichoq ishlab chiqarish zavodi 
qurildi. Chust pichoqlarining dovrug i butun m am lakatga taraldi. Chust 
pichoqlari sobiq Ittifoq ko'rgazm alaridagina emas, balki Hindiston, 
Suriya, Polsha, Turkiya, Bolgariya, Vengriya, Belgiya, Shvetsiya va 
boshqa chet mamlakatlardagi k o ‘rgazm alarda ham m unosib o ‘rinlarni 
egalladi. 
1980-yili 
Nyu-Delida 
ochilgan 
III 
Xalqaro 
Osiyo 
yarm arkasiga 10 xil Chust p ic h o g i yuborilgan edi.
Xiva pichoqchilik maktabi. Xorazmdagi Xiva shahrida ham
pichoqchilik an’analari davom etib kelmoqda. Hozirda xivalik 
ustalarning XIX-XX asrlarda ishlagan pichoqlari mamlakatimizdagi 
turli muzeylarning doimiy k o ‘rgazm alariga aylanib qolgan. Bu 
pichoqchi ustalarning ishlarini k o ‘zdan kechirar ekanmiz, pichoq 
shakllarim ng nozikligi, bezakdorligi ham da metallni m ohirona qayta 
ishlanganligini, pichoqlarning tig ‘ yuzasini nozik islomiy naqshlar 
bilan bezatilganligini, "qinbog‘”ning metalldan yasalib badiiy naqshlar 
bilan bezalganligini k o ‘ramiz.
Xiva pichoqchilik m aktabiga katta hissa q o ‘shgan ustalardan biri 
Otajon M adraimovdir (1884-1916). U o'zining ijodiy merosini o ‘g ‘li 
M adraim Otajonovga qoldirgan. Madraim Otajonov xalq amaliy san’ati 
ustalari uyushmasida ishlab, ajoyib guldor pichoqlar tayyorlab xalqqa 
tanilgan. U Xiva hunarmandchiligi an’analarini davom ettirdi. Xiva
115

---