Termiz davlat universiteti tibbiy bilim asoslari kafedrasi tibbiy bilim asoslari fanidan amaliy

2009-2010 yillar uchun reja bo

’yicha bolalarni 

emlash jadvali 

 

Bolaning 

yoshi 

Emlash  turlari 

"V" 

virusli 

gepatitga 

(VGV) 

qarshi 

Silga 

qarshi 

(BSJ) 

Poliomi-

yelitga 

qarshi 

(OPV) 

Tepkiga 

qarshi 

Qizamiqqa 

qarshi 

Bug

’ma, 

qoqshol, 

ko

’kyo’tal-

ga 

qarshi 

(AKDS) 

(ADS-M) 

1 kun 

VGV-1 

 

 

 

 

 

2-5 kun 

 

BSJ-1  OPV-0 

 

 

 

2 oylik 

VGV-2 

 

OPV-1 

 

 

AKDS-1 

3 oylik 

 

 

OPV-2 

 

 

AKDS-2 

4 oylik 

 

 

OPV-3 

 

 

AKDS-3 

9 oylik 

VGV-3 

 

 

 

Qizamiq-1 

 

16 oylik 

 

 

OPV-4 

Tepki 

Qizamiq-2 

AKDS-4 

7 yosh  

(1 sinf) 

 

BSJ-2  OPV-5 

 

 

ADS- M-5 

16-17yosh  

(9 sinf) 

 

BSJ-3   

 

 

 

16-17yosh 

(10sinf) 

 

 

 

 

 

ADS- M-6 

 

17-Amaliy mashg

’ulot. 

Mavzu :Asab-ruh sistemasi kaslliklari. Epilepsiya. 

2 soat 

Nazariy tushuncha. Epilepsiya yani kuyonchik kaslligi surunkali davom etib 

boradigan dard bo

’lib, o’ziga xos talvasa tutqanoqlar bo’lib turishi va bemor 

shaxsiyatining xarakteri tezda o

’zgarib,  qolishi bilan o’tadi. Epilepsiya tutqanog’I 

odatda qanday bo

’lmasin tashqi sababsiz, to’satdan boshlanadi. Bemor o’zidan 

ketib qolib, yiqilib tushadi. Yiqilib tushishini sababi shuki,  muskullarning 

hammasi keskin aniq taranglik holatiga keladi. Tonus kuchayib barcha 

muskullarda barobar boshlanmaydigan bo

’lgani uni bemor ko’pincha oldi va bir 

tomonga, goho orqasiga yiqilib tushadi. Yiqiloyotgan vaqtda bazan qattiq baqiradi. 

Tonik talvasalar o

’ziga xos bo’ladi. Muskullari tez taranglashib, qol oyoqlar 

tortiladi, gavda muskullari ham taranglashgan bo

’ladi. 20-30-sekunddan keyin 

---

tonik talvasalar klinik talvasalar bilan almashinadi. Qo

’l oyoq muskullarining 

ritmik tarzda qisqarib va bo

’shashib turishi bilan ifodalanadi. Bemorning yuzi 

oqarib ketadi, so

’ngra ko’kimtir tusga kiradi. Ko’z qorachiqlari kengayadi, 

yorug

’likka reaksiya bo’lmaydi.  Pay reflekslari hosil bo’lmaydi. Og’zidan ko’pik 

chiqadi. Tili yoki lunjining ichki yuzasini tishlab olgani uchun bu ko

’pik qon 

aralash bo

’ladi. Klonik talvasadan keyin muskullar bo’shasha boshlaydi. 

Bemorning es- hushi kirarli- chiqarli bo

’lib turadi. Va ko’pincha u uxlab qoladi. 

Tutqanoqning hammasi ko

’pi bilan  2-3 minut davom etadi. Tutqanoqlar kunduzi 

ham , tunda uyqu vaqtida ham tutib qoladi. Bazi bemorlar tutqanoq tutishini 

oldindan bilishadi. Ularning axvoli o

’zgarib, umuman darmoni quriydi, kayfiyati, 

ruxiyati o

’zgarib qoladi. Ko’pchilik bemorlarda  tutqanoqlar bir necha minut 

davom etadigan aura(shabada)dan boshlanadi. Bunda bemor turli sezgilar sezadi, u 

terga botadi. Rangi oqarib yoki qizarib ketadi, og

’zi quriydi. Badanida chumolilar 

o

’rmalab ketayotganek, uvushib qolgandek bo’ladi.  

Ishdan maqsad. Epilepsiya tutqanog

’ida birinchi yordam ko’rsatishni o’rganish.