«Temir yo’ldagi mikroprotsessor qurilmalari va boshqaruv tizimlari» fanidan «Mikroprotsessorli elektr markazlashtirish» mavzusida

10-rasm KR580GF24 sxemasining KR580VM80A mikroprotsessoriga ulanishi.
OZU va PZU Moduli.
Ma’lumotlarni mikroprotsessor xotirasidan uzatish jarayonida ShA, ShU, ShD tizimining shinalari qatnashadi. Tashqi qurilmalari protsessorga nisbatan aniq ajratish mavjud, shuning uchun boshqarish shina tizimini 4 signalga ega, ushbu signallar OZU, PZU(RD, WR) va tashqi qurilma (RD IG’O, WR IG’O) larni ajratish uchun xizmat qiladi. RD signali OZU uchun hamda PZU uchun mo’ljallangan, WR signali esa faqat OZU uchun mo’ljallangan. Mashina siklining dastlabki siklida adreslar regisrtirining MP tarkibi MA ga beriladi, MD da esa protsessor so’z xolatiga beriladi. Ikkinchi taktda esa MD da ma’lumotlar xotiraga yozish uchun beriladi. Uchinchi taktda signal shakllananadi, ma’lumotlar yozuvi xotiraga yoki tashki qurilmaga o’tadi(VU).

Xotiradan ketma-ket ma’lumotlarni olishni tashkil etish.

RD signallari mavjud bo’lganda, xotiraga “xotiradan o’qish” signali keladi, bu yerda ShD dan olingan ma’lumotlar tizim boshqaruvchisining kirishiga yuboriladi. Xotira katakchasidagi manzil ShA shinasidagi kirishlar bilan aniqlanadi, ma’lum bir qismi xotira mikrochipi kirishiga to’g’ri keladi, qolgan qismi esa selektor manziliga tushadi. Mikroprotsessor mikrochip xotirasi bilan mosligini ta’minlashi zarur. Tanlangan singnal shina manzilidagi ma’lumotni belgilashi kerak va boshqaruv shinalari signali bilan mos holda tushishini kuzatib borish kerak. Ketma-ket ma’lumot olish va signal yuborish chastotasi uchun generator-shakllantirgich ishlatiladi. Xotiradan ma’lumotlarni ketma-ket va parallel ravishda olishning kombinatsiyasidagi farq vazifaning muayyan shartlari va qabul qilingan protsessor sxemasining tezlik imkoniyatlarini aniqlaydi. Xotiradagi ma’lumot qabul qilish, saqlash va xabarni jo’natish uchun, foydalanayotgan dastur jarayoni uchun ishlatiladi. Ma’lumot xotirasi EHM kristalida joylashgan, o’zida OZU, 128 sakkizrazryadli registorlar, turli xil ma’lumotlarni qabul qilish, saqlash va jo’natish uchun ishlatiladi. Ularni bit yoki bayt ko’rinishida bo’lishi mumkin. OZU va PZU mikrochipining shartli grafik ko’rinishlari 11 va 12-rasmda ko’rsatilgan.

Bu mikrochip xotirasidagi OZU quyidagicha hisoblanadi: kB - krisstal yoki mikrochip tanlovi, DSh dan keladi. - boshqaruv shinasidan OZU ga yozilgan signal; – boshqaruv shinasidagi OZU dan o’qish signali.