Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

 
3.4. Kataloglar bilan ishlash 
10
Bu bo‘lim ishlashni yengillashtirish, kataloglar orasida yurish, fayllar va 
kataloglarni kataloglar o‘rtasida nusxalash uchun qanday qilib katalog yaratish 
(mkdir), kataloglararo o‘tish (cd), katalogni o‘chirish haqida boradi. 
mkdir: Katalog yaratish 
 
Mkdir
utiliti katalog yaratadi. 
Mkdir
argumenti sifatida yangi katalogning 
manzil hamda nomi bo‘ladi. Kataloglar strukturasini tashkillashtirish borasidagi 
misolni 3.4-3.5 rasmda ko‘rishingiz mumkin. 
3.5-rasm. Misolda shakllantirilgan fayl strukturasi 
10
A Practical Guide to Fedora and Red Hat Enterprise Linux, fifth edition, Mark G. Sobell, U.S. 
Corporate and Government Sales, pages 193-194. 

---

III. NAZARIY MATERIALLAR 
57 
 
pwdAlexni o‘zini bosh katalogida (/home/alex) ishlayotganini, 
ls 
bosh 
katalogdagi fayllarni ko‘rsatyapdi: demo, names, temp. Alex 
mkdir
dan 
foydalanishidan bosh katalogida avlodini literatures katalogini yaratyapdi. U 
relativ manzil yo‘lidan foydalanyapdi, sababi, ishchi katalogni avlodi bo‘lib qolishi 
istayapdi. Albatta, shu katalogni yaratishida absolyut manzildan foydalansa 
bo‘lardi: mkdir/home/alex/literature 
$ pwd 
 
/home/alex 
 
$ ls 
 
$ mkdir literature 
 
$ ls 
 
Demo literature names temp 
 
$ ls -F 
 
Demo literature/ names temp 
 
$ls literature 
 
$ 
 
Keyin (
ls
orqali yangi katalogni tekshiradi. 
Ls -f
orqali har bil katalogni 
oxirida slesh, ishchi fayllar keyin yulduzcha bilan ifodalaydi. Keyin 
ls
katalogni 
tashkil etuvchilarni chop qiladi. Shu tariqasida 
ls
yana 
literature
katalogda 
ishlatilganda, hech qanday natija chiqmaydi, sababi katalogda hech qanday fayl 
yoki katalog mavjudmas.
Quyidagi buyruqlar orqali 
promo
katalogni yaratishda ikki xil yo‘ldan 
foydalanishi mumkinligini ko‘rish mumkin. Birinchi navbatda /home/alex manzil 
ishchi katalogga tekshiriladi va relative manzil yo‘li orqali: