Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

2.2. Fayllar bilan ishlash 
6
Ushbu bo`limda fayllar ustida qidirish, ko`chirish, tartiblash, solishtirish, 
chop qilish utilitalari o`z ichiga oladi. 
Buyruqlar satri orqali faylning bir yoki undan ortiq harfini yozgandan so`ng 
TAB tugmasini bosgandan keyin faylning to`liq nomini avtomatik tarzda 
kompyuter tomonidan buyruqlar satriga yoziladi. 
cp: Faylni nusxalash 
cp(copy) utiliti fayldan nusxa olishga xizmat qiladi. Bu utilita orqali istalgan 
turdagi fayldan nusxa olish mumkin. 
Ushbu buyruqni amalga oshirish uchun quyidagilarni buyruqlar satriga 
yozish talab etiladi: 
6
A Practical Guide to Fedora and Red Hat Enterprise Linux, fifth edition, Mark G. Sobell, 
U.S. Corporate and Government Sales, pages 151-157. 

---

III. NAZARIY MATERIALLAR 
36 
cp
fayl_nomi fayl_manzili
 
Bu yerda 
fayl_nomi
bu nusxa olinishi kerak bo`lgan fayl, 
fayl_manzili
esa 
shu fayl joylashgan manzil hisoblanadi. 
$ ls 
memo 
$ cp memo memo.copy 
$ls 
memo memo.copy 
mv: Fayl nomini o`zgartirish 
mv(move) utiliti orqali fayldan nusxa olmasdan turib uning nomini 
o`zgartirish mumkin.
mv existing-filename new-filename 
Bu yerda 
existing-filename
bu mavjud o`zgartirilishi kerak bo`lgan fayl 
hisoblanadi, 
new-filename
esa mavjud faylga yangi nom hisoblanadi. 
$ls 
memo 
$mv memo memo.0130 
$ls 
memo.0130 
Yuqoridagi rasmda 
memo
bu eski fayl nomi, o`zgartirishdan so`ng esa 
ushbu faylning nomi 
memo.0130 
ga o`zgardi. 
lpr: Faylni chop etish 
lpr(line printer) utiliti orqali bir yoki bir nechta fayllarni printer uchun 
pechatga berishimiz mumkin. Bunda printer uchun pechatga berilgan barcha 
fayllar navbatda turadi. Linux da printer uchun pechatga beriladigan 
fayllardan bitta printerdan turib doimiy ravishda bir necha kishi chiqartirib 
olishi mumkin. Ya`ni bunda bir necha kishi bitta printerga so`rov amalga 
oshirish imkoniyati mavjuddir.