Tayyorlanmaga dastlabki ishlov berish, reja

3. CHivik, val, truba va listlarni kirkish.
CHivik va vallar privodli pichoklar erdamida, diskli, tasmali, friksion, elektrofriksion arralar erdamida, tokarlik-kirkuvchi dastgoxlar, kirkuvchi avtomatlar, yupka jilvir tosh bilan ishlaydigan dastgoxlar erdamida kirkiladi.

CHivik materiallarni temirchilik sexining tayerlov bulimida press va kaychi erdamida kirkish mumkin.

Listli materiallarni, odatda, turli konstruksiyali: dastakli, stulli, gulotinli, rolikli kaychilar erdamida kirkiladi.

YUkorida sanab utilgan chivikli va listli materiallarni mexanik kirkish usullaridan tashkari gazli (avtogenli), anodli-mexanik, elektrouchkunli va ultratovushli kirkishlar kullaniladi.

Privodli pichoklar chivikli materiallarni pichokli polotno erdamida kirkadi. Pichokli polotno mexanik privoddan ilgarilanma kaytma xarakat oladi va ma’lum bir bosim ostida xarakatlanadi. Pichokli polotnoning kirkuvchi tishlari bir tomonga, ya’ni kirkish tomoniga yunalga bulib, polotno kirkiluvchi materialga fakat ishchi yurishida bosiladi, kaytish yulida esa gidravlik mexanizm erdamida kutarilgan xolda kaytadi.

Kirkilish kenligi privodli pichok erdamida kirkishda diskli arradagiga nisbatan kichik bulganligi uchun materiallning yukotilishi kam buladi. Privodli pichoklarda kirkish unumdorligi diskli arrali va boshka kirkuvchi dastgoxlarga karaganda kam.

Diskli arralar yupka freza kabi kirkuvchi tishli diskdan iborat, ular prokatlarni, chiviklarni, turli profildagi balkalarni kirkishda kullaniladi.

CHiviklarni diskli arralar erdamida yakkalab va paketli kirkish mumkin(3-rasm).

Bitta chivikni kirkishda asosiy vakt kuyidagi formula erdamida aniklanadi:
[min]
bu erda d - kirkiladigan chivik diametri, mm; l_ch - arraning kirkib chikish kattaligi, mm; S_i.yu - ishchi yurishdagi surish, mm/min; S_i.yuq S_z Z n; S_z – diskli arraning bir tishga surish, mm; Z - diskli arraning tishlari soni; S_o.yu - arraning orka yurishdagi tezligi, mm/min.