Тарихдан бир лавҳА

РАКЕТКА ТАНЛАШ

Яқин-яқин вақтларгача бутун дунё теннисчилари фақат ёғочдан ясалган ракеткаларда ўйнар эидилар. Кейинчалик металлдан ишланган, пластик, графитли, углепластик ва бошқа турдаги ракеткалар пайдо бўлди. Сўнгги йилларда жаҳоннинг энг кучли теннисчилари “Графит-композит” деб номланувчи синтетик материалдан тайёрланган ракеткаларда ўйнамоқдалар.

Ракетка танланганда унинг вазнига эътибор бериш керак. Ракеткалар ўз оғирлиги бўйича:
жуда енгил – 310 – 340 грамм (11-12 унция),
енгил – 350 – 365 грамм (12,5-13 унция),
ўрта – 365 – 378 грамм (13-13,5 унция),
оғир – 379 – 393 грамм (13,5-14 унция) турларга бўлинади. Ракетка дастасининг йўғонлигига диққатни қаратинг, у гардиш пастида рақам билан кўрсатилган.
Ракеткалар қуйидагича рақамланади:
№ 3, ингичка дастали, 12 ёшгача бўлган болалар учун.
№ 4, ўртача дастали, 16 ёшгача бўлган болалар учун.
№ 5,6 йўғон дастали, катталар учун.
Теннис ўйинини энди ўрганаётган болалар учун, одатда, қисқартирилган дастали ракетка тавсия этилади (1-расм).

Ракеткалар одатда ип (тўр) сиз сотилади. Ҳар бир теннисчи муайян таранглангликни ёқтиргани учун иплари алоҳида сотилади.

ТЕННИСЧИНИНГ БОШЛАНҒИЧ ТУРИШ ҲОЛАТИ
Ҳар қандай зарб ҳаракати дастлабки ҳолатдан бошланади (2-расм). Теннисчи дастлабки ҳолатда орқа чизиқда тўрга юзланиб туради, оёқлар тиззадан салгина букилади ва елка кенглигида қўйилади. Тана бир оз олдинда тутилиб, елка кенглигида қўйилади. Тана оғирлиги оёқ кафтининг олд қисмига ташланади. Қўллар эркин туширилиб, тирсакдан бир оз букилади.
Ракетка ўнг қўлда (ракетканинг боши тепага кўтарилган) бел баландлигида ушланади, чап қўл билан эса ракетканинг бўйин қисмидан тутилади.


РАКЕТКАНИ УШЛАШ УСУЛЛАРИ

Ракеткани тўғри ушлаш – теннисчи учун муҳим бўлиб, у ўйин техникасини муваффақиятли ўзлаштиришнинг дастлабки шартларидир. Амалда ракеткани ушлашнинг турли-туман усуллари тарқалган. Улар бир-биридан асосан қўл панжасининг ракетка қирраларига нисбатан жойлашиш ҳолати билан фарқланади. Ракеткани ушлашнинг икки тури теннисчилар орасида кенгроқ тарқалган (3-расм).

Ракетка ушлашнинг биринчи усули: (3-расм, 1-кўрсаткич чизиқча).
Бу усул ҳар қандай зарб бажарилишида қўлланилади. Бу усулда ракетка шундай ушланиши керкки, бунда:
1. Катта ва кўрсаткич бармоқлар ҳосил қилган “бурчак” тепаси дастанинг чапки юқори қиррасида жойлашиши лозим.
2. Ракетка билакнинг тик сатҳидаги давомини ҳосил қилиши лозим.
3 . Қўл панжаси бир оз кўтарилади, дастанинг учи эса кафт асосининг пастки қисмига жойлашади. Ракеткани ушлашнинг бу усули одатда “Шарқона” деб аталади.
Ракетка ушлашнинг иккинчи усули: (3-расм, 2-кўрсаткич чизиқча).

Бу усул биринчисидан шуниси билан фарқланади, бош ва кўрсаткич бармоқлар ҳосил қилган бурчак тепаси дастанинг юқори ўрта қиррасида жойлашади (3-расм, 2-кўрсаткич чизиқчада ва 5-расмда бу бурчак тепасининг жойлашув ҳолати кўрсатилган). Ракетка ушлашнинг иккинчи усули ўнг томондан зарб беришда, айниқса ўнг томондан юқори нуқтада зарб беришда қўлланилади. Кўпгина ўйинчилар чапдан зарб беришда ракетка ушлашнинг биринчи усулини бир мунча ўзлаштирадилар – панжа ва билакни чапга – ичкарига бир оз бурадилар, бош ва кўрсаткич бармоқлар ҳосил қилган бурчак тепаси ракетканинг юқориги чап ва ён қирраларида жойлашади (3-расм, 3-кўрсаткич чизиқчаси ва 6-расм).

Бу усул чапдан зарб беришда муваффақият билан қўлланиши мумкин. Ракетка ушлашнинг бу усулида бош бармоқнинг асоси коптокка зарб бериш вақтида ракетка дастаси учун мустаҳкам таянч бўлиб хизмат қилади (6-расм).