Таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти «Менежмент ва статистика» кафедраси

Сертификатлаштиришнинг иқтисодий жиҳатлари. Сертификатлаштириш тизимини яратиш ўзи бирдан-бир мақсад эмасдир. Унинг самараси сертификатлаштирилган маҳсулот ички ёки ташқи бозорда сотилгандагина кўринади. Шунинг учун маҳсулот сертификатлаштиришини киритиш самарасини баҳолаш маҳсулот сотилишидан олинган самара С, сотишни таъминлаш учун қилинган харажатлар X билан солиштирилиш орқали амалга оширилади.
Самара мезони Ц сифатида самара С нинг харажатлар X га нисбати қўлланади:

Собиқ совет иттифоқида сертификатлаштириш одатда ташқи бозорда сотиладиган маҳсулот учун киритилар эди. Мамлакатнинг ички бозорида сотиладиган маҳсулот учун сертафикатлаштиришни киритиш мақсадга мувофиқ эмас эди, чунки монополизм ва дефицит шароитларида сифати паст, стандартлар талабларига мувофиқ бўлмаган маҳсулотлар ҳам харид қилинар эди.
Бу хусусда шуни айтиш керакки, маҳсулот сифатини у ташқи бозорда рақобатбардош бўладиган даражагача кўтариш, унинг самараси ошишига олиб келади. Шунинг учун бундай маҳсулотдан мамлакат ичида фойдаланилганда ҳам у самаралироқ бўлади.


9.Мавзу: Сифатни бошқаришни иқтисодий кўрсатгичлари (2 соат)

1. 
   Махсулот сифати учун сарф харажатлар миқдори. Харажатларни сифат даражаси билан боғлиқлиги.
   
2. 
   Техника ва технологиянинг сифатни бошқаришдаги ўрни.
   
3. 
   Сифат ва халқаро савдо уюшмаси талаблари.
   
4. 
   Махсулот сифати ва давлат назорати.
   

Сертификатлаштиришнинг иқтисодий жиҳатлари. Сертификатлаштириш тизимини яратиш ўзи бирдан-бир мақсад эмасдир. Унинг самараси сертификатлаштирилган маҳсулот ички ёки ташқи бозорда сотилгандагина кўринади. Шунинг учун маҳсулот сертификатлаштиришини киритиш самарасини баҳолаш маҳсулот сотилишидан олинган самара С, сотишни таъминлаш учун қилинган харажатлар X билан солиштирилиш орқали амалга оширилади.
Самара мезони Ц сифатида самара С нинг харажатлар X га нисбати қўлланади:

Собиқ совет иттифоқида сертификатлаштириш одатда ташқи бозорда сотиладиган маҳсулот учун киритилар эди. Мамлакатнинг ички бозорида сотиладиган маҳсулот учун сертафикатлаштиришни киритиш мақсадга мувофиқ эмас эди, чунки монополизм ва дефицит шароитларида сифати паст, стандартлар талабларига мувофиқ бўлмаган маҳсулотлар ҳам харид қилинар эди.
Бу хусусда шуни айтиш керакки, маҳсулот сифатини у ташқи бозорда рақобатбардош бўладиган даражагача кўтариш, унинг самараси ошишига олиб келади. Шунинг учун бундай маҳсулотдан мамлакат ичида фойдаланилганда ҳам у самаралироқ бўлади.