Ta’lim qoraqalpoq tili. Baymenova K

Alifbodan  keyingi  davrda  mashg‘ulotlarida  asosiy  e'tibor 

ikkinchi    va  uchinchi  choraklarda  2-sinf  o‘quvchilarining  tovush 

va  talaffuz,  yozuv,  o‘qish,  so‘z  boyligini  oshirish  va  nutqini 

boyitish  yuzasidan  egallangan  ko‘nikmalari,  olgan  lisoniy 

bilimlarining  takomillashtirishga borishga qaratiladi. 

Ta'lim  qoaraqalpoq  tilida  olib  boriladigan  maktablarning 

birinchi  bosqichida  o‘zbek  tilini  o‘rgatishda  yuqoridagi  kabi 

vazifalarni  bajarish,    mashg‘ulot  maqsadini  talab  darajasida  hal 

qilish 

uchun 

ikkinchi 

sinfning 

4-choragida 

o‘zbek 

tili 

mashg‘ulotlarining  bir  qismi  bolalar  ijodidan  tanlangan  kichik-

kichik she'riy matnlar, ertaklardan parchalar o‘qib berish, o‘qitish, 

yod 

ayttirish 

mashqlaridan 

unumli 

foydalanish 

maqsadga 

muvofiqdir. 

Uchinchi,  to‘rtinchi  sinflarda  o‘zbek  tili  o‘qitishda  ham 

nutqiy  vaziyat  uchun  zarur  bo‘lgan  nutq  faoliyatining  barcha 

turlari eshitib tushunish, so‘zlash, o‘qish va yozish  hamda barcha 

lisoniy  bilimlar:  tovush  va  talaffuz,    leksika,  so‘z  yasash, 

grammatik  vositalar  bo‘yicha  beriladigan  materiallar  ikkinchi 

---

 

48 

sinfga  nisbatan    umumdidaktik  tamoyil  talabiga  ko‘ra  qisman 

murakkablashadi. 

To‘rtinchi  sinfda  o‘zbek  tilini  o‘qitishdan  ko‘zlanadigan 

maqsad va asosiy diqqat e'tibor quyidagilarga qaratiladi. 

Tovush, taalffuz bo‘yicha o‘quvchilarning 2-3-sinflarda olgan 

bilimlarini, 

shuningdek, 

4-sinfda 

o‘rganilayotgan 

so‘zlarni, 

grammatik  shakllarni  to‘g‘ri  talaffuz  eta  olishga  o‘rgatiladi. 

Unlilarning  talaffuzi  va  imlosi  yuzasidan  berilgan  bilim.  hosil 

qilingan 

malakalar 

qisman 

murakkablashgan 

holda 

mustahkamlanadi va takomillashtirib borilishi ko‘zda tutilgan. 

O‘zbek  tili  darslari  orqali  o‘quvchilar  o‘zbek  va  qoraqalpoq 

adabiyotining  eng  go‘zal  namunalari,  xalqning  madaniy  hayotiga 

xos  muhim  lavhalar,  jahon  milliy  madaniyatiga  hissa  qo‘shgan 

shoirlar, yozuvchilarning ijod namunalari bilan tanishtiriladi. 

Xullas, 

 

boshlang‘ich 

sinfda 

asosiy 

e'tibor 

nutqiy 

kommunikativ  malakalarga  qaratiladi.  Grammatik  bilim,  malaka 

va 

ko‘nikmalar 

esa 

nutqiy 

kommunikativ 

malakalarni 

rivojlantirishning muhim vositasi bo‘lib xizmat qiladi. 

          "O‘zbek  tili"o‘quv  fani  sifatida  o‘zining  o‘qitish  metodlari,  vosita  va 

usullariga  ega.  Bu  metod,  vosita  va  usullar  shu  o‘quv  fanining  tabiatidan  kelib 

chiqadi. 

Modomiki, "O‘zbek tili" amaliy yo‘nalishdagi o‘quv fani ekan, uni o‘qitishda 

ham ana shunga oid metodlarga tayanib ish ko‘riladi.