Tadqiqotlari

1.1 – rasm. Doimiy yangilanib boruvchi marketing sikli 
 
Biznesda  marketingning  roli  shu  bilan  belgilanadiki,  marketing  tovar  ishlab 
chiqarish  va  sotishning  potensial  imkoniyatlarini  ochib  beradi,  muqobil  tovar 
siyosatini  ishlab  chiqadi,  bozorni  egallab  olish  va  raqobat  kurashi  yo‘nalishlarini 
belgilab beradi, talabni rag‘batlantirish uchun vositalar to‘plamini taklif etadi, tovarni 
1
• axborot-tahliliy tadqiqot, uning asosida bozor faoliyatini boshqarish amalga
oshiriladi, yakuniy bosqichda esa marketing tadbirlari samaradorligi baholanadi;
2
• bozor taktikasi va strategiyasini ishlab chiqish, bozorni strategik va taktik joriy
rejalashtirish;
3
• yangi tovar yaratish va bozorga olib chiqish dasturi;
4
• tovarni savdo vositachilari (distribyutorlar) ishtirokida ishlab chiqaruvchidan
isteʼmolchi tomon harakatlantirish kanallarini shakllantirish va ulardan foydalanish;
5
• reklama kampaniyasi va tovarni bozorga harakatlantirish boʻyicha boshqa 
harakatlarni tashkillashtirish va amalga oshirish.

---

 
20 
 
harakatlantirish  va  distribyutsiya  samarali  tizimini  yaratadi,  bozorning  holati  va 
rivojlanishini  o‘rganish  va  bashorat  qilish  imkonini  beradi.  Bu  esa  tadqiqot  ishlarini 
undaydi, ya’ni   ushbu masalalarni amalga oshirishda bozorda marketing tadqiqotlari 
o‘tkazish iste’molchilarga tabaqali yondashuv, raqobatbardosh yangi tovarlarni ishlab 
chiqarish,  bozor  kon’yunkturasini  o‘rganish  va  bashorat  qilish  hamda  ta’sirchan 
reklamani rivojlantirish masalalarini o‘rganishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘yadi. Bu 
jarayonlarni o‘rganishda marketing tadqiqotlari faniga murojat qilinadi. 
Marketing  tadqiqotlari  fani  firma  va  korxonalarni  bozorda  o‘z  maqsadlarga 
erishish  quroli  sifatida  qarashga  alohida  e’tibor
 
beradi.  Fanni  o‘rganishdan  oldin 
“Marketing tadqiqotlari” atamasini ko‘rib chiamiz.