Sud tibbiyotidan ukuv nazorat dasturi

X. SUD TIBBIY TOKSIKOLOGIYa
1. Zaxarlarning a'zolarga ta'sir shartlarining 4 guruxini keltiring:

zaxarning uzining xususiyati*

tashki muxit omillarining ta'siri*

zaxarning kirish yuli*

organizmning xususiyatlari*

zaxar konstitustiyasi;

zaxarning elektr xususiyatlari;

mexanik omillarning ta'siri;

yil mavsumi.
2. Zaxarning xususiyatlariga kura uning organizmga ta'sir etish 5 ta mezonini kursating:

zaxar mikdori va uning a'zolarda eruvchanligi*

zaxarning fizik xususiyatlari*

zaxar konstentrastiyasi*

vexikulum*

zaxarning saklash muddati*

zaxarning ta'sir etish muddati;

zaxarning ta'sir etish mexanizmi;

zaxar konstitustiyasi;

xavo xarorati;

yil mavsumi.
3. Zaxarning ta'sir etishida axamiyatli bulgan organizmning 5 ta xususiyatini kursating:

tana ogirligi (massa)*

jinsi*

yosh*

sezgirligi (idiosinkriziya)*

organizmni zaxarga urganishi*

nafas chikarish va olishning xolati;

oshkozon kattaligi;

kukrak kafasi kattaligi va xajmi;

korinning kattaligi va xajmi;

olayotgan nafas xajmi.
4. Xususiyatlariga kura zaxarlarning 2 ta asosiy guruxini kursating:

joyli ta'sir etuvchi zaxarlar*

rezorbtiv ta'sir etuvchi zaxarlar*

ekskretor ta'sir etuvchi zaxarlar;

inkretor ta'sir etuvchi zaxarlar.
5. Rezorbtiv ta'sir etuvchi zaxarlarning 3 ta guruxchasini kursating:

destruktiv*

konga ta'sir etuvchi*

funkstional*

struktur;

zardobli;

morfologik.
6. Uyuvchi moddalar bilan zaxarlanishlarning 3 turi:

kislotalardan*

ishkorlardan*

fenol va uning xosilalaridan*

ogir metallar tuzlaridan;

alkaloidlardan;

xloroformdan.
7. Zaxarlanish xolatlarida utkaziladigan ekspertizalarda xal etiladigan 5 ta asosiy savollarni sanang:

zaxarlanish xolati mavjudmi*

kanday modda bilan zaxarlangan*

zaxarning kirish yuli*

zaxar mikdori*

zaxarlanish ulim sababi bulganmi*

zaxarlanish ta'siri;

zaxarlanishni kim sodir etgan;

zaxarlanish xolati;

zaxarlanishning koldik asorati;

zaxarlanish kachon muddati.
8. Toksikologiyaning 5 ta turini kursating:

sud toksikologiyasi*

xarbiy toksikologiya*

maishiy toksikologiya*

sanoat toksikologiyasi*

kishlok xujalik toksikologiyasi*

kriminal toksikologiya;

yongin toksikologiyasi;

kucha toksikologiyasi;

fabrika toksikologiyasi;

uy toksikologiyasi.

9. Funkstional ta'sir etuvchi zaxarlarning 3 ta kurinishini kursating:

MNS tizimini falajlovchi*

MNS faoliyatini tuxtatuvchi*

kuzgatuvchi va talvasa xolatini yuzaga keltiruvchi*

ichki a'zolarni falajlovchi:

OIT faoliyatini tuxtatuvchi;

jinsiy a'zolarni kuzgatuvchi.

10. Zaxarlanish xolatini aniklashning 3 boskichini kursating:

tergov amaliyotlarida ishtirok etish (vokea joyini kuzdan kechirishda)*

murdani tekshirish*

kushimcha laboratoriya tekshiruvlari*

zaxarlanish sababini aniklash;

xodisa guvoxlarini surok kilish;

kasallik tarixini tuzish.
11. Murdada alkogol mavjudligini aniklash uchun olinishi lozim bulgan 4 ta ob'ektni kursating:

kon*

siydik*

miya*

mushaklar*

oshkozon;

ut;

perikard suyukligi;

buyrak.
12. Alkogoldan mastlik xolatiga ta'sir etuvchi 4 ta omilni kursating:

organizmning konstitustiyasi*

kasallikning mavjudligi*

oshkozondagi moddalar xarakteri va mikdori*

alkogolli moddaning xususiyatiga*

oshkozonda yara mavjudligiga;

oyoklar mushaklarining rivojlanganligiga;

kurish va eshitish utkirligiga;

xonaning jixozlanishiga (kaxvaxona, bar).
13. Etil spirti iste'mol kilganda yuzaga keladigan ulimning zxtimoliy 3 ta sabablari:

bevosita etil spirti bilan zaxarlanish*

mavjud surunkali kasalliklarining zurikishidan*

yurakning reflektor tuxtashi*

ovoz boylamining reflektor sikilishi;

kusuk moddalari bilan nafas yullarining berkilishi;

tulgan siydik kopining yorilishi.
14. Zaxarlanishning vujudga kelishiga ta'sir etuvchi 3 ta asosiy tashki muxit omillari:

xarorat*

namlik*

shamolli muxit*

bulutli xavo;

kun vakti;

radiastiya.
15. Alkogol ta'sirini kuchaytiruvchi 4 ta modda:

opiatli giyoxvand moddalar*

marixuana, nasha*

uxlatuvchi dorilar*

trankvilizatorlar*

antibiotiklar;

kokain;

MNS kuzgatuvchi moddalar;

kofe.
16. Alkogol ta'sirini susaytiruvchi 3 ta modda:

kokain*

MNS kuzgatuvchi moddalar*

kofe*

marixuana, nasha;

uxlatuvchi dorilar;

trankvilizatorlar.
17. Etil spirtining 3 ta surrogatini kursating:

metil spirti*

denaturstiyalangan spirt*

etilenglikol*

kokain;

ekstazi;

amfetamin.
18. Alkogoldan mastlikning 2 boskichini keltiring:

rezorbstiya*

eliminastiya*

absorbstiya;

elyustiya.
19. Alkogolni sifatiy aniklashning 2 ta usulini kursating:

Rapoport*

Moxov Shinkarenko*

Tarde;

Rasskazov Lukomskiy.
20. Alkogolni mikdoriy aniklashning 2 ta usulini kursating:

fotoelektrokalorimetrik*

gazxromatografiyasida*

immunoelektroforetik;

mikrokristallik.
21. Sedativ narkotiklarning 4 ta turini kursating:

opiya ekstrakti*

morfin*

geroin*

marixuana*

etil spirti;

metil spirti;

denaturastiyalangan spirt;

etilenglikol.
22. Kuzgatuvchi ta'sir etadigan narkotiklarning 3 ta turini kursating:

kokain*

ekstazi*

amfetamin*

stikutatoksin;

amanitoksin;

muskarin.
23. Alkogoldan zaxarlanish natijasidagi ulimga xos bulgan 5 ta belgini kursating:

yuzning kukimtir rangdaligi va shishinkiragani*

bosh miya va ichki a'zolarning tulakonligi*

bosh miya va ichki a'zolarga mayda kon kuyilish*

bushliklardan alkogol xidining kelishi*

tulgan siydik kopi*

murda doglarining pushti kizgimtir rangdaligi;

laboratoriya tekshiruvlarida karboksigemoglobinni topilishi;

laboratoriya tekshiruvlarida karboksimiogemoglobinni topilishi;

bushliklardan achchik bodom xidining kelishi;

siydik kopining yorilishi.
24. Talvasa tuttiruvchi zaxarlarga taallukli bulgan 2 ta moddani kursating:

strixnin*

stikutatoksin*

amanitoksin;

muskarin.
25. Xarakat – falajlovchi ta'sir etadigan 3 ta moddani kursating:

konin*

kurara*

mushak relaksantlari*

oltingurgut;

kumir kislotasi;

stianidlar.
26. Narkotik alkaloidlarga kiradigan 4 ta moddani kursating:

morfin*

geroin*

marixuana*

kokain*

etil spirti;

metil spirti;

etilenglikol;

butil spirt.
27. Yog katori narkotiklarga taallukli 4 ta moddani kursating:

etil spirti*

metil spirti*

etilenglikol*

butil spirt*

morfin;

geroin;

marixuana;

kokain.
28. Umumfunkstional ta'sir etuvchi 4 ta zaxarni kursating:

vodorod sulfid*

karbonat angidirid*

stianidlar*

fosfororganik birikmalar*

antibiotiklar;

kokain;

kofe;

mushak relaksantlari.
29. 3 ta metgemoglobin xosil kiluvchi zaxarni kursating:

bertole tuzi*

anilin va uning birikmalari*

nitritlar*

fosfororganik birikmalar;

amanitoksin;

muskarin.
30. Sinil kistlotasi va uning birikmalari bilan zaxarlanishdan dalolat beruvchi 3 ta belgini kursating:

murda doglarining alvon rangdaligi*

bushliklardan achchik bodom xidining kelishi*

laboratoriya tekshiruvlarida stiangemoglobinni topilishi*

murda doglarining binafsha kukimtir rangdaligi

laboratoriya tekshiruvlarida karboksigemoglobinni topilishi;

bushliklardan sirka kistlotasining xidini kelishi.
31. Is gazi bilan zaxarlanishning 4 ta belgisini kursating:

murda doglarining pushti kizgimtir rangdaligi*

laboratoriya tekshiruvlarida karboksigemoglobinni topilishi*

laboratoriya tekshiruvlarida karboksimiogemoglobinni topilishi*

ulimning xos xolatda yuzaga kelganligi*

bushliklardan achchik bodom xidining kelishi;

laboratoriya tekshiruvlarida stiangemoglobinni topilishi;

murda doglarining binafsha kukimtir rangdaligi;

ogzida sigareta borligi.
32. Ovkatdan zaxarlanishlarning 3 ta asosiy guruxini kursating:

bakterial kelib chikishli*

nobakterial kelib chikishli*

yot kushimchalardan*

biologik kelib chikishli;

kimyoviy kelib chikishli;

suyukliklardan.
33. Bakterial kelib chikishli ovkatdan zaxarlanishlarning 2 ta guruxchasini kursating:

toksikoinfekstiyalar*

intoksikastiyalar*

xayvonlardan kelib chikkan;

usimliklardan kelib chikkan.
34. Nobakterial kelib chikishli ovkatdan zaxarlanishlarning 2 ta guruxchasini kursating:

xayvonlardan kelib chikkan*

usimliklardan kelib chikkan*

toksikoinfekstiyalar;

intoksikastiyalar.