Statikaning asosiy tushunchalari va aksiomalari

Dinamikaning ikkinchi masalasini echish – misollarda ko’ramiz:
1. masala. Tosh shaxtaga boshlang’ich tezliksiz tushib keladi. Toshning shaxta tubiga tushib urilishidan chiqqan tovush toshning tusha boshlagan vaqtidan 6,5 s keyin eshitildi. Tovush tezligi 330 m/s ga teng. Shaxta chuqurligi topilsin.(3-shakl)
Berilganlar: ; ; . h-?



Yechish: Toshni shaxta tubiga tushish tenglamasini tuzamiz:

Boshlang’ich shart: da , ,
,
Demak, ,
Chegaraviy shart: da , , , , , , , , , , , , , , , , , ,


, ,
, , .
2.Masala. Massasi 100 t bo’lgan, V₀=18 km/c tezlik bilan gorizontal yo’lda harakatlanayotgan samosvalni boshlang’ich tormozlanish davri da tormozlanish kuchi tormozlanish kuchi qonuniyat bilan o’zgaradi, bu yerda F₀ - tormozlanish kuchining maksimal (eng katta) qiymati; F=400 kN; t₁=0,3 c - tormozlanish davri; Samosvalni shu davrda (t₁=0,3 c) da bosib o’tgan yo’li S₁ va samosvalni shu yul oxiridagi tezligi aniqlansin.
Yechimi: Samosvalga, uni tormozlanish davrida, vertikal og’irlik kuchi ; gorizontal yo’lga normal reaksiya kuchi va tezlikka qarama-qarshi yo’nalgan tormozlanish kuchi F ta'sir qiladi. Tormozlanish davri boshlanish vaqtini boshlanishi bilan bir deb olib, koordinat boshini samosval massalar markaziga joylashtirib x o’qini gorizont bo’yicha joylashtiramiz. Shu holda tormozlanish davrini boshlanish sharti
t₀=0; x₀=0; V₀=18 км/c=5 м/c
bo’ladi
Samosvalni shu davr oxiridagi (t=0,3 c) dagi tezligi
1) Tenglamani quyidagi ko`rinishda yozib, uni integrallab harakatini topib olamiz.