“Siyosatnoma” Essay

2.12 O’n ikkinchi fasl

(ZARUR BO’LGANDA SAROYDAN XIZMATKOR YUBORISH HAQIDA)
Saroydan ko’p xizmatkor va amaldorlar kelishadi. Ba’zilari farmon bilan, ba’zilari buyruqsiz. Buyruqsiz bo’lsa, odamlarga ko’p azob yetadi, ko’p mollari talon taroj etiladi. Biror zarurat bo’lmasa, saroydan odam yuborish kerak emas va xizmatkor yuborilsa ham faqat shoh farmoni bilangina ish yuritilsin. Xizmatkorga bu farmonni bajarilish muddati belgilab berilib, shu amrdan chiqmasligi talab qilinadi, toki u o’z me’yorini bilsin.
2.13 O’n uchinchi fasl

(JOSUSLAR VA ULARNING MULK VA RAIYAT TINCHLIGI YO’LIDAGI ISH TADBIRLARI HAQIDA)
Josuslarni tevarak-atrofga savdogar, sayyoh, so’fiy va dori sotuvchisi qilib yuborish kerak, toki ular barcha eshitganlaridan xabar berib tursinlar. Shohga biror voqeaning xabari eshitilmay qolishi mumkin emas. Har bir hodisa haqida unga o’z vaqtida xabar berilib, tadbiri tezda ko’rilishi shart. Muayyan holatlarda voliylar va muqatte’lar, xizmatchi-yu ulamolar isyon va muholifatga azm-u qaror qiladilar va podshoh esa bundan xabarsiz qoladi. Agar josuslar tezlik bilan bu haqda xabar bersalar, shoh ularga qarshilik ko’rsatib, niyyatlarini yo’qqa chiqaradi. Biror begona podshoh yo lashkar mamlakatni olishga ahd qilgan bo’lsa-yu, raiyatdan biror kishi podshohning yaxshiligi va yoki yomonligini dushmanga ma’lum qilsa, unga jazo beradilar. Azaduddavlaning munhiy (josusi) shunday qilgan ekan.