Сифат анализи усулларининг синфланиши

Ochiltirish usulida kolonkaga tarkibida erituvchida erigan A va B komponentlari bor tekshiriladigan aralashmadan kiritib, kolonka erituvchi bilan uzluksiz yuviladi. Bunda tekshiriluvchi aralashmaning komponentlari zonalarga ajraladi: yaxshi adsorbilanadigan B modda kolonkaning yuqori qismini, yaxshi yutilmaydigan A komponent esa pastki qismini egallaydi. Bunga xos egri chiziq 44-rasmda ifodalanga i. -

larni tahlil qilish imkonini beradi va shu sababli amalda ko'p qo'lla-niladi. Usulning kamchiligi chiquvchi eritmalar konsentratsiyasining erituvchi ta'sirida suyulib kamayib ketishidir.

Siqib chiqarish usuli. Ushbu usulda A va B moddalarning erituvchi 5"dagi aralashmasi kolonkaga kiritilib, siqib. chiqaruvchi D moddaning eritmasi bilan yuviladi. D modda tekshiriluvclii aralashma komponent-lariga nisbatan yaxshiroq adsorbilanadigan bo'ladi.
Bu usulda xromatografiyaa jarayonida eritmaning konsentratsiyasi kamaymaydi. Bir moddaning zonasini ikkinchi moddaning zonasi qoplab kctishi bu usulning kamchiligi hisoblanadi, chunki bu usulda komponentlar zonalari erituvchi bilan ajratilmagan.
Harakatchan faza — erituvchiga muayyan talablar qo'yiladi. U tekshiriluvchi aralashmaning barcha komponentlarini yaxshi eritishi, erigan moddalar, adsorbent, havo kislorodiga nisbatan kimyoviy inert, qovushoqligi kam bo'lishi, tarkibida qo'shimchalar bo'lmasligi, detektor ishiga xalaqit bermasligi va arzon bo'lishi kerak..
Suyuqlik xromatografiyaasiga xos xususiyat kolonkadan oqib chiquvchi eritmani kimyoviy, fizik-kimyoviy yoki fizik usullar bilan tahlil qilishdan iborat. Bunda kolonkadan oqib chiquvchi eritma alohida fraksiyalar tarzida yig'iladi. Odatda, fraksiyalarni yig'ish uchun avtomatik ravishda ishlovchi maxsus kollektorlar ishlatiladi.
Suyuqlik xromatografiyaasi ko'pincha neft va gaz mahsulotlari tarkibini o'rganishda, organik kimyo texnologiyasi va tahlilida qo'l-laniladi. Masalan, bu usul bilan neft, kerosin, benzin uglevodorod-larning tarkibi aniqlanadi, 5/5- va /rans-izomerlar, alkaloidlar va boshqalar yaxshi ajratiladi. Suyuqlik xromatografiyaasi bug'lanmay-digan va beqaror birikmalarni ajratish, tahlil qilish va tekshirish usul-larini ishlab chiqishda ayniqsa katta ahamiyatga ega.