Рта махсус таълим вазирлиги

2.1-жадвал
Ўзбекистон Республикасининг асосий макроиқтисодий кўрсаткичлари,
_{млрд. сўмда}

Кўрсаткичлар	2000 й.	Ўтган йилга нис-т ўсиш, %да	2005 й.	Ўтган йилга нис-т ўсиш, %да	2010 й.	Ўтган йилга нис-т ўсиш, %да	2021 й.	Ўтган йилга нис-т ўсиш, %да
Ялпи ички маҳсулот	3255,6	103,8	15923,4	107,0	74042,0	108,5	511838,1	105,5
Саноат маҳсулоти	407,6	104,2	11028,6	107,2	38119,0	108,5	331006,6	106,4
Қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги	1387,2	103,1	5978,3	105,4	16774,7	106,9	224288,8	102,0
Қурилиш ишлари	196,2	102,9	771,1	110,7	32746,5	105,1	68854,4	111,8
Жами ишлаб чиқарилган хизматлар	х	х	х	х	27126,8	115,1	190356,0	106,1
Асосий капиталга киритилган инвестициялар	744,5	101,0	3165,2	105,7	16463,7	108,7	189924,3	109,6

Шундай қилиб, дастлабки ўсиш босқичларида соҳаларда ер хўжалиги намоён бўлган ва бунинг натижасида барча кундалик маҳсулотлари билан бир қаторда озиқ-овқат маҳсулотлари устувор бўлган.

Шу билан бирга, янги соҳалар сифатида энди пайдо бўлган саноат соҳаларини алоҳида эътироф этиш мумкин. Саноат соҳасидаги маҳсулотлар ўша пайтда жамият учун янги эди. Вақт ўтиши билан кўпгина саноат соҳалари анъанавий соҳага айланди. Меҳнат унумдорлигининг ўсиши туфайли, саноатда ер хўжалигидагидек ишчиларнинг иш билан таъминланиш имконияти камайди. Ҳозирги кунга келиб саноати ривожланган мамлакатларда ишсиз аҳоли хизмат кўрсатиш соҳаларида банд бўлмоқда. Шунинг учун, иш билан бандлик тармоқлар бўйича ўзгармоқда.
Сўнгги йилларда ишсизлик масаласи геосиёсий вазиятга бевосита боғлиқлигини исботламоқда. Бутун дунёда кўзга ташланаётган инқирозли вазиятлар таъсири ҳар бир мамлакат иқтисодиётига, шу ўринда, меҳнат бозори ҳолатига ҳам бевосита таъсир этмоқда. Бундай вазиятда мамлакатдаги ижтимоий-иқтисодий ривожланиш шароитига мос ҳолда иш билан бандликнинг мослашувчан шаклларини жорий этиш ҳамда ушбу йўналишда мос кадрларни тайёрлаш муҳим масалалардан бири ҳисобланади.
Кейинги йилларда Ўзбекистон Республикаси меҳнат бозори самарали ривожланишининг асосий кўрсаткичлари динамикаси қуйидаги кўринишда намоён бўлади: 2.2-жадвал маълумотларига кўра Жами меҳнат ресурслари сони 2021 йилда 1991 йилга нисбатан 186,1%га ўсган, 2021 йилда иқтисодий фаол аҳолининг ўсиши 1991 йилга нисбатан 170,6 %га, иш билан банд бўлганлар сони 164,0 %га, шундан иқтисодиётнинг расмий секторида бандлар 22,3 %га камайган, норасмий секторда бандлар эса 5,6 мартага ошган. Ҳисобот даврида республикадан ташқарида ишлаш учун кетганлар сони 15,8 мартага, ишсизлик даражаси 2,4 мартага, иқтисодий нофаол аҳоли сони эса 2,4 мартага ўсган. Иқтисодий фаол аҳолининг жами меҳнат ресурсларига нисбатан ўзгариши 1991 йилда 84,0 %ни ва 2021 йилда 77,8%ни ташкил этган.
Иқтисодиётнинг норасмий секторида иш билан бандлар сонининг кескин равишда ошиб бориши ушбу йўналишда амалга оширилиши лозим бўлган тадқиқотлар муҳимлигидан далолат беради. Ўз навбатида иш билан бандликнинг эгилувчанлигини таъминлаш, иш билан бандликнинг замонавий шаклларини легаллаштириш бевосита иқтисодиётда норасмий иш билан бандларнинг улушини камайишига олиб келади.