Tadqiqotobyekti. Farg‘ona vodiysida o‘rta asrlarda yuz bergan siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy jarayonlar.
Tadqiqotning maqsad va vazifalari. Magistrlik dissertatsiyasining maqsadi Farg‘ona vodiysida o‘rta asrlarda kechgan siyosiy, ijtimoiy – iqtisodiy jarayonlarni tadqiq qilishdan iboratdir.
Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda, ishda quyidagi vazifalarni hal etish nazarda tutilgan:
Farg‘ona vodiysida Eftaliylar va Turk xoqonligi davridagi siyosiy ahvolini ko‘rsatish;
Farg‘ona vodiysida arablar istilosi davridagi siyosiy jarayonlarni yoritib berish;
O‘rta asrlarda Farg‘ona vodiysidagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarni
kuzatish;
V-XIII asrlarda Farg‘ona vodiysidagi madaniy jarayonlarni tadqiq etish.
Tadqiqotning ilmiy yangiligi.Mazkur ishda ilk marotaba yozma va arxeologik manbalar asosida Farg‘ona vodiysining o‘rta asrlar tarixi tizimli va kompleks tarzda
maxsus o‘rganilmoqda.
Mavzuning o’rganilganlik darajasi. Mustaqillik sharoitida jamiyat a‘zolarini erkin, demokratik tafakkur va milliy g‘oya ruhida tarbiyalash vazifalarini bajarishda tarix fanining ahamiyati ortib bormoqda. Milliy istiqlol yillarida Vatanimiz tarixini haqqoniy, ilmiy asosda o‘rganish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi va O‘zbekiston tarixining ko‘pgina masalalari o‘zining yangi, ilmiy jihatdan xolis va haqqoniy yechimini topa boshladi. Chunki, respublikamizning birinchi Prezidenti Islom Karimov ta‘kidlab o‘tganidek, «O‘z tarixini bilmagan jamiyat istiqbolga eltuvchi yo‘lni topa olmaydi. Tarixga bepisand xalqning kelajagi yo‘q‖1.
Farg‘ona vodiysining o‘rta asrlar tarixi davlatchiligimiz tarixida muhim o‘rin tutadi. Bu davrda vodiyda Eftaliylar, Turk xoqonligi va arablar ketma-ketlikda hukm surganlar. Farg‘ona vodiysining ilk o‘rta asrlar tarixi hali alohida tadqiqot mavzusi sifatida olinmagan va ilk o‘rta asrlar tarixi bo‘yicha fundamental asar yaratilmagan. O‘tgan asrda A.N Bernshtam tomonidan ―Qadimgi Farg‘ona‖ nomli risolasida turklar va arablarning vodiydagi faoliyati haqida to‘xtalib o‘tilgan. 2013-yili esa A. Xo‘jayev tomonidan ―Farg‘ona tarixiga oid ma‘lumotlar‖ kitobi nashr etildi. Unda Farg‘ona vodiysi tarixiga oid xitoy manbalari tarjimalari va sharhlari keltirilgan. Shuningdek,
A. Otaxo‘jayev va M.M Xatamovalar ushbu davr bo‘yicha jiddiy ilmiy tadqiqot olib borishmoqda. Biz magistrlik dissertatsiyasini yozishda yuqoridagi tadqiqotchi olimlarning Farg‘ona vodiysining ilk o‘rta asrlar tarixi bo‘yicha 2012-yil Namangan Davlat Universitetida, 2012-2014-yillarda Farg‘ona Davlat Universitetida tashkil etilgan ilmiy konferensiyalardagi ma‘ruzalaridan foydalandik.