Respublika o`rta maxsus, kasb – hunar ta`limi markazi qashqadaryo viloyat hokimligi o`rta maxsus, kasb – hunar ta`limi boshqarmasi

1. Umumiy ko‘rinish chizmalari. Buyumning umumiy ko‘rinish chizmalarida uning tasvirlarida ko‘rinishlari, qirqim va kesimlari beriladi. Umumiy ko‘rinish chizmalarida buyumning konstruktiv tuzilishi, asosiy qismlarining o‘zaro bog‘lanishi va ishlash prinsipi to‘g‘risida tushuntirish matni va buyumning tarkibi haqida boshqa ma’lumotlar beriladi. Umumiy ko‘rinish chizmalarida buyumlarning texnikaviy xarakteristikalari to‘g‘risida ma’lumotlar berilishi ham mumkin.
2. Gabarit chizmalar. Gabarit chizmalar buyumlar yoki ular tarkibiy qismlarining konturi yoki soddalashtirilgan tasvirlari bo‘lib, ko‘rinishlar soni mumkin qadar kam, lekin buyumning tashqi qiyofasi to‘g‘risida to‘la tasawur bera olishi zarur.
Gabarit chizmalarda buyumning tasvirlari iloji boricha soddalashtiriladi va asosiy kontur tashqarisiga chiquvchi buyumning elementlari doimo ko‘z ostida bo'lishi lozim.
Gabarit chizmalarda buyumning siljiydigan, harakatlanadigan, qaytarib qo‘yiladigan qismlarining eng chetki vaziyatlari ko'rinadigan qilib tasvirlanadi.
Buyumning gabarit chizmalari asosiy tutash yo‘g‘on chiziq bilan, harakatlanadigan qismlarining eng chetki vaziyatlari ikki nuqtali ingichka shtrix-punktir chiziq bilan tasvirlanadi. Shuningdek, buyumning harakatlanadigan qismlarining eng chetki vaziyatlarini alohida ko'rinishlarda ham tasvirlash mumkin.
Buyumning gabarit chizmalarida uning gabarit o’lchamlari, o‘rnatish va boshqa buyum bilan biriktirish va zarur hollarda kontur tashqarisiga chiqib turuvchi qismlarining o‘lchamlari qo'yiladi.
Gabarit chizmalar buyumlarni ishlab chiqish uchun mo ljalianmaydi. Shuning uchun buyumlarni tayyorlash va yig'ish uchun zarur bo'lgan ma’lumotlar bunday chizmalarda keltirilmaydi.
3. Montaj chizmalari. Montaj chizmalari buyumlar yoki ular tarkibiy qismlarining soddalashtirilgan tasvirlari boiib, ularni belgilangan joyga yoki boshqa biror buyumga o'rnatishga doir bo‘lgan ma’lumotlar beriladi. Bunday chizmalarda:
1) montaj qilinadigan buyumning tasviri;
2) o'rnatiladigan obyekt (biror buyum yoki poydevor) ning tasviri;
3) o‘rnatish yoki biriktirish oMchamlari (chekli chetga chiqish bilan);
4) o'rnatishga doir texnikaviy talablar beriladi, Montaj chizmalarida o'matiladigan obyekt tasviri ingichka tutash chiziq bilan chiziladi.
Montaj chizmalarining spetsifikatsiyalarida o'matiladigan buyum, shuningdek, montaj qilish uchun zarur bo'lgan barcha materiallar va mahkamlash detallari yoziladi. Bunday chizmalarda buyumning biriktirilgan joyidagi elementlarining konstruksiyalari batafsil beriladi.